menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Demokrasi ve emperyalizm

38 18
10.11.2025

Middle East Institute’den Gönül Tol, New York Times’ta “Avrupa, pratik güvenlik ve istikrar konularında giderek daha fazla Türkiye’ye dayanırken, ilişkilerin çıkar temelli bir alışverişe indirgenip demokratik ilkelerin göz ardı edilmemesi gerektiği” konusunda uyarıyor. Tol’a göre, “Türk demokrasisinin dayanıklılığı hem Türkiye hem de Batılı müttefikleri için hayati önem taşımaya devam ediyor”. Tam anlamıyla “fantastik” bir uyarı.

Emperyalist sistemin ABD, AB gibi merkezlerinin Türkiye gibi çevre ülkelerle ilişkilerinde demokrasi arzusu hiçbir zaman gerçek bir faktör olmadı. Bu ilişkiler her zaman çevre ülkenin ekonomik, jeopolitik açıdan kullanılabilir olma ilkesine dayandı.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra emperyalist kapitalizm iki kutup ve “yeni-sömürgecilik” (post colonial) üzerinde yeniden şekillenirken bağımlı ulus devletlerin (post colonial nation state) ekonomik siyasi modellerinin, toplumsal geliş(ememe dinamiklerinin emperyalizm içinde belirlendiği görülüyordu. Bu bağlamda, emperyalizm, devletin yönetimini, ekonominin, popüler kültürün Batı’nın kullanımına, etkisine açık tutması, ulus-devletin iki kutuplu dünyada yeni hegemonya sistemine bağımlı kalması koşuluyla, işbirlikçi bir kesimin yönetmesine itiraz etmiyordu. Emperyalizm, devletin rejiminin açık diktatörlük seçeneğiyle, bir yönetici sınıf fraksiyonunun, diğerinin yerine ikame edilebileceği bir........

© Cumhuriyet