İskoçya’da imzalanan ABD-AB ticaret anlaşmasını, bir yorumcu, İngiltere’nin “Süveyş anına” benzetti. İngiltere, 1956’da Fransa ve İsrail ile Süveyş Kanalı’nı ele geçirmek için hamle yaptığında, ABD’nin, “Geri çekilmezsen finansal sistemini çökertirim” tehdidine boyun eğmiş, artık hegemonyacı bir güç olmadığını öğrenmişti. Sanırım, bu anlaşmayla, Avrupa Birliği de ABD ve Çin’in yanında 3. bir küresel hegemonya merkezi olmadığını anladı.

Söz konusu ABD-AB ticaret anlaşmasıyla AB, ihracatında yüzde 15 tarifeyi kabul etti, Amerikan mallarına tüm vergileri kaldırdı, 750 milyar dolarlık enerji ve silah alımı, 600 milyar dolarlık yatırım sözü verdi. Fransız başbakanının deyimiyle bu “özgür halklar ittifakının teslim olduğu kara bir gündü.” Gerçekten de bu anlaşma, emperyalist sistem içinde, 19. yüzyılda dayatılan sömürgeci anlaşmaları anımsatıyor. Bu kez dayatılan taraf Avrupa’nın eski emperyalist güçleri. Artık, AB, küresel düzeyde kendi çıkarlarını savunan bir “kutup” değil, ABD ekonomisine harç veren bir “yarı-çevre” konumundadır.

Böylece yıllardır tekrarlanan “stratejik otonomi” hayali de artık söndü. Gerçekten de önce Brüksel’den sert görünümlü ama boş misilleme tehditleri geldi. Ardından “ilişkileri koruma” gibi ifadelerle geri adım atıldı. Son olarak tam teslimiyet, “elde edilebilecek en iyi sonuç” diye paketlendi. İskoçya’daki o imza, Avrupa’nın uzun........

© Cumhuriyet