menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

İran’dan çıkan savaş dersleri

410 7
19.06.2025

“Savaş politikanın başka araçlarla sürdürülmesidir” diyor general Clausewitz.

Elde çubuk. Arkada harita. Füzeler, uçaklar, bombalar konuşuluyor. Oysa savaş, politikanın en yoğun halidir. Mızrağın, namlunun ucundaki hedef siyasidir. Yenen de yenilen de ölen de öldüren de siyasal seçimlerdir.

İsrail’in İran’a saldırısının haftası dolmak üzere. Nasıl biter bilmiyoruz. Ancak şimdiden gösterdiği politik sonuçlar var:

- Bugün İsrail’den kalkan bir uçak, uzun bir yolculuğun ardından İran’ı vuruyor. Çok değil, 7 ay önce, bu yolculuk sırasında Suriye’de sirenler çalacak, Esad’ın hava savunma sistemleri İsrail uçaklarını hedef almaya çalışacaktı. Suriye’deki rejim değişikliği açıkça İsrail’in İran’a saldırısını kolaylaştırdı. HTŞ lideri Şara, sadece iki hafta önce, Jewis Journal röportajıyla İsrail’e “Hiçbir ulus, gökyüzü korkuyla dolu olduğunda refaha kavuşamaz, gerçek şu ki ortak düşmanlarımız var” sözleriyle seslenmişti. 7 ayda Suriye’nin düşmanı İsrail iken İran yapıldı.

- Saddam rejiminin devrilmesi Ortadoğu’da açık bir İran hegemonyası yaratmıştı. Yemen’den Irak’a, Suriye’den Lübnan’a hatta Filistin direnişinin hamiliğine kada, İsrail’in karşısında sınırlarının dışına taşmış bir İran vardı. İsrail saldırısı; hegemon İran’ın yerini, varoluş mücadelesi veren İran’ın aldığını gösterdi.

- Arap-İslam nüfuslu ülkelerin iktidarlarının ne yapacağı sorulsa, tahmin ediyorum herkes “kınama” derdi. Trump’ın yeniden İsrail’le “barış içinde bir arada yaşama” çizgisine çektiği Arap-İslam liderlerinden anlamlı bir itiraz gelmedi. Aksine İran’ın düşüşüne rıza gösterecekleri anlaşıldı.

- Irak ve Suriye’den sonra İran’daki rejim değişikliğinde de Kürt kartının masada olduğu görüldü. İran KDP’si, Komala, PAK ve PJAK; İsrail’in saldırılarının İran’da rejim değişikliği için fırsat yarattığı konusunda hemfikir oldu.

-........

© Cumhuriyet