Zalimler zalimi satrap takma gözlüdür. Günün birinde yaverine, “Söyle bakalım, hangi gözüm gerçek, hangi gözüm takma?” diye sorar. Yaver, şakkadanak takma gözünü işaret eder: “Bu gözünüz efendim?” Oysa satrap, takma gözünün doğal göründüğüne emindir. Şaşkınlıkla, “Nerden anladın?” der. Yaverinin verdiği yanıt kinayelidir: “Takma gözünüz daha şefkatli bakıyor, efendim.” Hakikat, hangi şartlar olursa olsun kendini belli eder. Bundan sonrası satraba karşı direnen zavallı yaverin trajik öyküsüdür. Günümüzde ise hakikatin savaşçısı gerçek gazeteciler ve onların yaşadığı ıstıraptır.

***

Nedense faşizmi iki dünya savaşı arasında yaşanmış bitmiş bir rejim olarak adlandırma eğilimi her zaman baskındır. Çünkü kapitalist iktidar sahiplerinin, Nazi ya da Mussolini’ye karşıtlık üreten söylemlerden popüler sanat ürünlerine kadar geniş bir yelpazede yaşananları geride kalmış bir olgu olarak göstermesi işine gelir. Ya da Avrupa’nın göbeğinde kimi eylemleri marjinal gruplara atfederek kısa yollu bir kurtuluş içine pekâlâ girilebilirler. Ancak günümüzde faşizmin kapitalizmle el ele tutuşarak kendi gücünü ve dayanağını başkalaştırarak muazzam derecede modernleştirdiği, binbir çeşit yüzle karşımıza çıktığı unutulmamalıdır. Artık klasik tarzda, gaz odalarında milyonların imha edildiği bir faşizm beklemek algının başka yöne kaymasına hizmet eder. Faşizm yerleşmiş, kapitalist düzencilerinin rahatını bozmamak için zaman zaman din ya da milliyetçilik sosuyla söylemsel bir algı yönetimine imkân tanır. En önemlisi de örgütlenme hakkına balta indirir.

***

Ülkemizde örgütlenmeye dair kazanımların, mesela Kemal Türkler öncülüğünde DİSK yapılanmasının ya da 15-16 Haziranlardaki emek hattının, 12 Eylül ve sonrasındaki süreçte aldığı büyük tahribatları ve yaraları sürekli konuşuyoruz. Ancak çok uzun zamandır kamusal hayatın olmazsa olmaz unsurlarının, örgüt ve eylem gibi hakların kriminalleştirilmesine itiraz da edemez hale geldik. Attilâ İlhan, “Sokağa çıkma yasağı” şiirinde yazar: “Sokaklar vahim bir tenhalığa çıkıyor!” Çok açık ki, her sınıftan insanın gelip geçtiği kamusal alanlar anayasada........

© Cumhuriyet Spor