Yerleşik küresel ticaret çerçeve ve işleyişinin; adeta “ben yaparım; ben yıkarım!” egoist yaklaşımı ile yerle bir edildiği izleniyor. Seksen yıllık küresel mimari ve yapılanma, bizzat kurucusu ve yürütücüsü; hatta ana teminatı ve koruyucusu olarak görülen hegemon güç tarafından sarsılıyor. Günümüze kadar sürdürülen; ”demokrasi” ve “uluslararası kurumlar” üzerinden MÜTEFFİKLİK/ORTAKLIK ve UZLAŞMA temelli yaklaşım, yerini, BUYURUCU ve BEN-MERKEZCİ zihniyete terk ediyor. Öyle ki, uzun zamandır cilası eskiyen-makyajı sırıtan, “demokratik idealler çevresinde birlikte yaşamak” sloganı yerini açıkça, “America First (Önce Amerika)” haykırışına bırakmış görünüyor. Pazarlık ve müzakere süreçlerinin dahi, bu yeni ben-merkezcil duruş tarafından tanımlanacağı; ona göre şekillendirileceği açıkça ifade ediliyor. ABD tasarımı yerleşik düzenin pek çok kurumu ile birlikte, dünya ticaretinin düzenleyici otoritesi WTO (Dünya Ticaret Örgütü) de, adeta işlevsiz duruma düşürülmüş bulunuyor. Gelinen noktada, yerleşik sistemin ilgili kurumları, başta IMF (Uluslararası Para Fonu) ve UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı) açık ve net itiraz ile uyarılarını seslendirmeye başlıyor.

UNCTAD Genel Sekreteri Grynspan’ın; kırılgan ekonomiler üzerinde beklenen olumsuz etkilere vurgu yapmanın yanısıra, “ticaretin; kalkınma ve küresel büyümeye, gerginlik üzerinden değil ve fakat, ortak işbirliği temelinde katkı sağlaması gerektiği” tespitleri dikkat çekiyor. ABD’nin ikiyüze yakın ticaret ortağından sadece on tanesinin; Trump’ın ana söylemi olan dev ticaret açığının ’ını oluşturmasına karşın, 2 Nisan kararlarıyla tüm ülkeleri hedef alması gerçeğine, ayrıca vurgu........

© CNN Türk