menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Açılsa ne olur?

21 20
05.10.2025

Hafta içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi-TBMM, kısaca Meclis diyelim, yeni yasama dönemine büyük eksiklerle girdi, açılışa CHP, TİP ve EMEP katılmadı.

Ancak Meclis’in eksikli açılması yalnızca bu katılmamalar nedeniyle değildi. Halkın egemenliğin gerçeklik kazandığı bu kurum, yargıdan ekonomiye, eğitimden dış siyasete dek hemen her konuda ana sorunların ve özellikle de bunların çözümünün, giderek daha fazla uzağında kalıyor.

Demokrasilerde asıl siyasal güç kaynağı halkın oylarıyla oluşturduğu meclis ya da meclislerdir. Meclis’in üç temel işlevi vardır. Yasa yapma, yürütmeyi denetleme ve bütçe hakkı.

Sonuncudan başlayalım, çağdaş parlamentoların doğuşunda vergi kavgası yatar. Vereceği verginin tutarı, kimlerden alınacağının ve nasıl harcanacağının “seçtikleri tarafından saptanması” günümüzün demokrasilerinde savaşımlarla kazanılmış en temel yurttaşlık hakkıdır. Bugün ülkemizde Meclis bütçe hakkını kullanamıyor; yürütmenin hazırladığı bütçeyi onaylamakla yetiniyor. Sonuçta, verginin varsıl-yoksul ayırımı yapmayan ve bu nedenle de en haksız biçimi olan dolaylı vergiler toplamın yaklaşık dörtte üçü gibi bir tutara ulaşıyor. Bütçe harcamaları da, maaşlar, yatırımlar, faizler, borçlar da esas olarak Meclis denetiminin dışında kalıyor.

İkincisi, yasa yapma da Meclis’in en temel asıl görevlerinden biri olarak çok önemlidir. Ancak bu konuda da tümüyle yürütmenin dediği oluyor;........

© Birgün