Görünüşe göre sosyolojik analizler en fazla politikacılar için önem taşır. Çünkü temel politik tercihlerin inşasında sosyolojik analizler-haritalar belirleyici rol oynar. Bu durum bir ülkenin yöneticileri için olduğu kadar, küçük ölçekli idari birimler ve kurumlar için de geçerlidir. Buna göre yönetilecek evrenin demografik bilgisi, kültürü, dilleri, inanç ve diğer gelenekleri tespit edilir ve bu manzaranın “gerektirdiği” politik kararlar verilir.

Modern devletlerin yaptıkları ilk işlerden biri buydu ve esasen Sosyolojinin kuruluşu da bu ihtiyacın ürünüydü. Comte’un kurduğu sosyolojinin, Avrupa dışında ilgi görmesi de bundandı. Yine Avrupa’da başlayan ve sonra dünyaya yayılan İstatistik’in kuruluşu ve nüfus sayımları gibi bütün diğer kurumsal girişimler de, ulus devletlerin ihtiyaç duyduğu sosyolojik verileri ortaya çıkarmaya odaklanmıştı.

Normal şartlarda sosyolojinin verileri ile inşa edilen siyasetin uyumlu olması beklenir. Zira çağrıştırdığı şey budur ama süreç genellikle böyle işlememiştir. Sosyolojik analizlerin ortaya koyduğu manzaranın tam aksi yönde, bir siyaset geliştirilmiştir. Öyle ki sosyolojik manzarayı tahrip etmeyi en önemli hedef yapan bir siyasetin inşa edildiğini söylemek de mümkündür. Modern devletlerin politik tercih ve uygulamaları genellikle böyle işlemiştir.

∗∗∗

Bu genel eğilim Türk modernleşmesini de aynı şekilde........

© Birgün