Küçücük bir çocukken kaçırılmış olan Sincar’lı Reşîd Suriye’de IŞİD’in zindanlarında tutulmuş, korkunç hadiselere şahit olmuş, mütemadiyen dayak yemiş; hatta o yaşta radikal İslamcı örgütün militanı olması için kendisine baskı yapılmış.

Tüyler ürpertici zindanda yanında olan annesi bunun üzerine oğlunun sağ koluna babasının adını dövme olarak kazımış, bu da teröristlerin hınçlanmasına sebep olmuş. Annesi bu hareketi günün birinde IŞİD’e kendini kaptırırsa Reşîd’in kim olduğunu unutmaması amacıyla yapmış. Fanatik İslamcılar çocuğu kolunu kesmekle tehdit etmiş ve daha da fazla dövmüş.

İlk kapatıldıklarında mevzubahis zindanda 600 kişi olduklarını, zamanla sayılarının takriben 100 çocuk ve 53 kadına düştüğünü aktarıyor travmalı Reşîd. Kadınlar ve kız çocuklarıyla beraber oğlan çocuklarının da köle olarak satıldığını hatırlıyor. Kız kardeşlerinden Rîyaşîn’in 10 seneyi aşkın bir süredir evine dönmemiş olması Reşîd’i ve ailesinin tamamını kahreden açık bir yara.

Sincar ve çevresindeki köylerde artık insanlar yıkıntıların arasında da olsa normal hayatlarına dönmeye çalışıyor, fakat mazinin izleri o kadar derin ki, neredeyse her muhabbette “soykırım öncesi” ifadesi geçiyor ve allak bullak olmuş coğrafyada “soykırım sonrası” belli ki pek parlak bir istikbale işaret etmiyor.

Huzursuz ergen Reşîd de büyüyüp olgunlaştıkça ferahlayacağına sanki daha kötümser bir karakter haline geliyor ve memleketini terk etme planları yapmaya başlıyor.

"Sincar’lı Çocuk Reşîd (Rashid, l’enfant de Sinjar/Rashid, the boy from Sinjar) "adlı belgesel sayesinde hayatta kalabilmiş Yezîdîler’in yaralı benliklerine ve altüst olmuş coğrafyalarına bir nebze nüfuz edebiliyoruz. Adını hem yönetmen hem de senaryo yazarı hanelerinde gördüğümüz kadın sinemacı Jasna Krajinovic dört seneyi aşkın bir süre boyunca filmin kahramanı Reşîd’i izliyor ve ergenlikten erişkinliğe geçişini teferruatıyla aktarıyor.

2025 Belçika, Fransa ortak yapımı 80 dakikalık belgesel Visions du Réel’de dünya prömiyerini gerçekleştirdikten sonra, en başta DOK.fest München’de olmak üzere muhtelif festivallerde ödüllendirilmiş, akabinde bilhassa Fransa ve İtalya’da da çeşitli etkinliklerde boy göstermişti.

Filme hâkim olan genel atmosfer ağır, özellikle Türkiye kaynaklı IHA saldırılarından ötürü de tekinsiz. Zaten tüm bölgede öyle bir belirsizlik baskın ki halk IŞİD’in tekar katliamlara girişebileceğini tahmin ediyor ve diken üstünde yaşamaktan İllallah diyor. Nefretin tekrar yükselişte olduğu coğrafyada Yezîdîler kendilerini koruyacak birilerine muhtaç olduklarını sık sık ifade ediyorlar.

Filmdeki bir televizyondan yayınlanan haberlerde, tam da o günlerde bir toplu mezarda 57 kişinin kemiklerinin bulunduğunu duyuyor, akabinde Sincar ve çevresinde o ana kadar teşhis edilmiş toplu mezar sayısının 85 adet olduğunu öğreniyoruz.

Sincar merkezine Reşîd ve arkadaşlarının ziyaretleri sırasında, Yezîdîler’in IŞİD’e karşı mücadelesinde mühim rol yükledikleri Mam Zêkî’ye atfedilmiş abide dışında, savaş kahramanlarının yol boyunca şehrin elektrik direklerine muntazaman asılmış fotoğraflarını görüyoruz.

Asırlardır Yezîdîler’in memleketi olan coğrafyadan 300 bin kişinin göç etmek zorunda kaldığı ve halen 2.763 kişinin kayıp statüsünü sürdürdüğü de filmde bize verilen sayısal malumattan.

Yönetmen Jasna Krajinovic filmi çekerken hem duygusal, hem de teknik açıdan epey zorlandığını belirtiyor. Belgesel çekimi için otoriteler tarafından öngörülen tüm izinlerin kusursuzluğuna rağmen sık sık film ekibi olarak kontrollere maruz kaldıklarını, doğruya doğru, güvenlik kuvvetlerinden epey muzdarip olduklarını........

© Bianet