Avrupa ülkeleri, özellikle Çin’in 2018 yılında plastik atık ithalatını yasaklamasıyla birlikte yeni bir atık yollama noktası bulmaya yöneldi. Türkiye, bu yönelimin ardından Avrupa atıkları için sık kullanılan bir rota haline geldi.

Greenpeace Akdeniz ve Avrupa ofislerinin yaptığı araştırmalara göre, Türkiye 5 yıldır Avrupa’dan en fazla plastik atık ithal eden ülke. 2004–2023 arası dönemde Avrupa Birliği’nin AB dışındaki ülkelere yaptığı atık ihracatı yüzde 72 oranında artarken, Türkiye’nin bu ihracattaki payı da dikkat çekici şekilde yükseldi.

Greenpeace Türkiye’nin verilerine göre, 2023 yılında Türkiye’ye en çok plastik atık gönderen ülkelerin başında İngiltere geliyor. İngiltere’yi sırasıyla Almanya, Belçika, İtalya ve Hollanda takip ediyor:

İngiltere: 140 bin 907 ton

Almanya: 87 bin 109 ton

Belçika: 74 bin 141 ton

İtalya: 41 bin 580 ton

Hollanda: 27 bin 564 ton

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve BM Comtrade verilerine göre, 2023 yılında Avrupa Birliği’nin toplam plastik atık ihracatının yüzde 24’ü Türkiye’ye yapıldı. AB’den OECD ülkelerine gönderilen plastik atıkların yüzde 56’sının ise Türkiye’ye gönderildiği bildirildi.

Greenpeace Akdeniz, Almanya ve İngiltere ofislerinin 2020 ve 2021 yıllarında Adana’da gerçekleştirdiği saha araştırmaları kapsamında, 5 farklı atık döküm sahalarından toprak, kül, su ve nehir dibi çamuru örnekleri aldı.

Greenpeace, araştırma laboratuvarında yapılan incelemeler sonucu şu bilgileri paylaştı:

Analiz edilen kimyasalların, dökülen ve açıkta yakılan plastik atıklardan kaynaklandığı belirlendi.

Türkiye, 2019 yılının sonunda ithal atık işleme kotasını yüzde 80’den yüzde 50’ye indirerek ilk sınırlamayı getirdi. 2021 yılında, plastik atık ithalatına yönelik geçici yasaklar ve düzenlemeler uygulandı. Mayıs 2021’de polietilen plastik ithalatı yasaklandı; ancak bu yasak Temmuz 2021’de geri çekildi.

Greenpeace verilerine göre, atık ithalatına yönelik düzenlemelere rağmen 2024’te İngiltere’den gelen atık plastik miktarı, bir önceki yılın seviyelerine yaklaşmış durumda.

Nisan 2024’te gerçekleşen INC-4 toplantısında Türkiye delegasyonu, yeni Küresel Plastik Anlaşması’na ilişkin görüşünde, çevre korumayı önceliklendiren ancak ticareti engellemeyecek, kademeli geçişleri dikkate alan bir metin önerisinde bulundu.

Birleşmiş Milletler öncülüğünde yürütülen Küresel Plastik Anlaşması, plastik üretiminin, kullanımının ve imhasını küresel ölçekte düzenlenmesini hedefliyor. Avrupa Birliği, 2026 itibarıyla OECD dışı ülkelere plastik atık ihracatını yasaklamayı planlıyor. Ancak Türkiye’nin OECD üyesi olması nedeniyle bu kısıtlama Türkiye’yi kapsamıyor.

Greenpeace Türkiye, Türkiye’nin atık ithalatındaki rolü nedeniyle Avrupa ülkelerine çağrıda bulunarak bu ticaretin sona erdirilmesini talep ediyor. Çevresel kirliliği, halk sağlığı üzerindeki etkiler ve atıkların imha süreçlerine dair veri eksikliği ise gündemdeki yerini koruyor. Türkiye’de atık ithalatı ve yönetimiyle ilgili olarak bugüne kadar bilinen herhangi bir yasal soruşturma ya da yaptırım uygulanmadığı da belirtiliyor.

(HA)

Gazeteci Timur Soykan’ın gözaltına alındığını, meslektaşı Şule Aydın duyurdu. Soykan'ın Vatan Emniyet'e götürüldüğünü bildirirdi. Gerekçenin Soykan’ın X (Twitter) paylaşımları olduğunu söyledi.

Timur Soykan sosyal medya hesabından CHP'li belediyeleri hedef alan operasyonları eleştiriyor, buna ilişkin paylaşımlar yapıyordu.

Soykan son olarak Adana, Antalya, Adıyaman belediye başkanlarının gözaltına alınmasına karşı “Rejim, toplumu yolsuzluk operasyonlarına ikna etmek gibi bir derdinin kalmadığını ilan ediyor. Halka ‘Benim dışımda bir iktidarı seçemezsin. Esirimsin’ diyor. Halk ya bu baskıya boyun eğerek rejimin kölesi olacak, daha da yoksullaşacak ya da özgürlüğünü, haklarını, ülkesini savunacak.” demişti.

Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler’in (RSF) Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 180 ülke arasında 158. Sırada bulunuyor.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, bugün CHP'li belediyelere yönelik düzenlenen operasyonlara sert tepki gösterdi.

Adıyaman, Adana ve Antalya büyükşehir belediye başkanlarının gözaltına alınmasının ardından partisinin Merkez Yürütme Kurulu'nu (MYK) olağanüstü toplantıya çağıran Özel, operasyonları "sandığı kaldırmanın provası" olarak nitelendirdi.

CHP lideri, partisine yönelik bu tür operasyonların siyasi amaç taşıdığını belirterek, "Bu operasyonların zamanlaması ve hedef aldığı isimler tesadüf değildir.” dedi.

Erdoğan'a meydan okudu, erken seçim talebini tekrarladı. 2 Kasım'i işaret etti:

Özel’in açıklaması özetle şöyle:

Artık milletin gözünden de gönlünden de düştüğüne hiç şüphe olmayan bir iktidarın yaptığı kötülüklerle, toplumsal desteğini ve meşruiyetini yeniden kazanma ümidi olmaksızın sadece koltuğuna tutunma ya da seçime kadarki dönemi bir şekilde geçirme ve en nihayetinde de sandıkta hesaplaşmak yerine milletten korkan, sandıktan kaçan, işçinin, emekçinin, emeklinin karşısına çıkacak yüzü kalmayan bir iktidarın baskı rejimine çevirmeye çalıştığı bir ülkedeyiz maalesef.

Bugün sabah erken saatlerde artık duyanlara ‘Yok artık’ dedirtecek, duyup da kimsenin ‘Bunu da bekliyordum’ demeyeceği haberlerle uyandık.

Bu iktidarın içindeki bir avuç insan yanına üç savcı, üç hakim ve üç de gizli tanık alarak 19 Mart 2025 günü bu millete savaş açmıştı. ‘Bu savaş ilanı........

© Bianet