Ayşe Tokyaz’ı yaşatmak bu devletin sorumluluğuydu
Erkek şiddeti bir kamu politikası haline geldi.
Bu cümleyi defalarca yazdım, anlaşılan daha çok yazacağım. Ne yazık ki.
Her seferinde karşımıza aynı tablo çıkıyor: Kadınların şiddetten korunmak için başvurduğu kurumlar, onları koruyamıyor. Şiddetin içinden, bir biçimde devletin yapıları çıkıyor.
Örneğin, eski polis memuru Cemil Koç, 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Ayşe Tokyaz’ı öldürdü. Ardından Ayşe’nin bedenini bir valize koyarak yol kenarına attı. Davayı Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği üstlendi.
Dernek yaptığı açıklamada şöyle dedi:
“Kadın cinayetlerinin artışı kadar, öldürme biçimlerinin vahşileşmesi de politiktir. Her gün kadınları hedef gösteren, kadına yönelik öfkeyi besleyen siyasal iklim, hem bu cinayetlerin hem de yöntemlerinin zeminidir. Hesabını sadece faillerden değil, bu düzenin tamamından soracağız.”
İlk kırılma noktası İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesiydi. O sözleşme, şiddetin sorumlusunu açıkça işaret ediyor ve çözümün de devletin yapıları eliyle sağlanacağını belirtiyordu. Sözleşme yürürlükten kaldırılınca, sanki devletin bu konudaki sorumluluğu da ortadan kalkmış gibi bir algı oluştu. Oysa durum böyle değil. Kadınları şiddetten korumak, kolluk güçlerinden yargıya kadar tüm kurumların görevi.
Daha önceki bir yazımda bu soruya şöyle yanıt vermiştim:
2010 ve 2024 verileri incelediğimde AKP’li yıllarda erkek şiddetini iki biçimde devlet politikası haline geldiğini söylemek mümkün.
Doğrudan Politikalar:
Dolaylı politikalar:
Bu bilgilerle birlikte tekrar baktığımızda Ayşe Tokyaz’ın failinin eski bir polis olması, şiddetin devlet yapılarında nasıl yerleşik hale geldiğini gözler önüne seriyor.
Elbette “bu münferit bir olay” diyenler çıkacaktır. Değil. Hatırlayalım: İpek Er’i intihara sürükleyen kişi de bir üniformalıydı. Yeşim Akbaş’ı öldürmekle suçlanan kişi yine bir polis.
Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği’nden Begüm Osma Yılmaz, bianet’e şu bilgileri verdi:
“Henüz 22 yaşındaydı. Hayattan koparıldı. Kardeşi günlerce ulaşmaya çalıştı, yardım istedi. Kapı kapı dolaştı, her seferinde geri çevrildi. ‘Abartıyorsun, reşit bir kadın, çıkar ortaya’ gibi sözlerle susturulmaya çalışıldı. Oysa gerçeğin üzeri örtülüyordu. Kolluk güçleri hakkında idari süreç başlatılması için de başvurularımız olacak.”
Cemil Koç yalnız değildi. Olayla bağlantılı altı kişi daha bulunuyor. En çarpıcı detaylardan biri ise, ihraç edilmesine rağmen Koç’un maddi durumunun oldukça güçlü olması. Diğer şüphelilere yüklü miktarlarda para teklif ettiği, cinayeti organize ettiği yönünde ciddi iddialar mevcut.
Avukat Osma Yılmaz’ın anlatımına göre, daha da sarsıcı olan ise, cinayetin ardından bazı şüphelilerin bir meyhanede bir araya gelerek maktulün bedenini nasıl ortadan kaldıracaklarını konuşmaları. Bazı şüphelilerin olaydan habersiz olduklarına dair savunmaları var, ancak hayatın olağan akışı bu iddiaları inandırıcı kılmıyor.
Ayşe’nin yaşam hakkı elinden alındı. Bu bir erkek şiddeti, cinayet. Aynı zamanda bir kamu suçu. Fail belli, ama sorumluluk sadece ona ait değil. Cezasızlık, kayıtsızlık ve görmezden gelme ile beslenen bir sistemle karşı karşıyayız.
Kadın düşmanlığını “üstü” örtük bir şekilde kamu politikası haline getiren zihniyetle mücadele etmek, öldürülen kadınlara borcumuz, hayatlarımıza sahip çıkma çabamızdır.
Susmuyoruz, korkmuyoruz!
(EMK)
bianet'in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre, erkekler Haziran’da en az 14 kadını ve dört çocuğu çocuğu öldürdü.
Erkekler, Haziran’da en az 68 kadına şiddet uyguladı, en az 18 kız ve oğlan çocuğunu istismar etti, 18 kadını taciz etti. Erkekler, 128 kadını seks işçiliğine zorladı.
bianet erkek şiddeti çetelesi video ve infografikleri
bianet erkek şiddeti videolarını buradan izleyebilirsiniz.
Haziran’da en az 37 kadının ve 9 çocuğunun ölümü basına "şüpheli” olarak yansıdı.
Şüpheli kadın ölümlerinin illeri
Adana (2) Adıyaman (1) Ankara (1) Antalya (2) Antep (1) Aydın (3) Batman (1) Bilecik (1) Burdur (2) Bursa (2) Denizli (1) Diyarbakır (1) Düzce (1) Erzurum (1) Giresun (1) Hakkari (1) Kastamonu (1) Kayseri (1) Kocaeli (1) Kütahya (1) Malatya (2) Manisa (1) Mupla (1) Niğde (1) Samsun (1) Sinop (1) Trabzon (1) Urfa (1) Çanakkale (1) İstanbul (1)
Şüpheli çocuk ölümlerinin illeri
Adana (1) Antep (1) Aydın (2) Bursa (2) Dersim (1) Konya (1) İstanbul (1)
Okuma Önerileri
2010-2013 Erkek Şiddeti Çeteleleri ve Düşündürdükleri
İstatistiklerle 2015-2016 Erkek Şiddeti Davalarında Çıkan Kararlar
11 yılın erkek şiddeti sayıları konuşuyor
Çetele üzerine nasıl çalıştık?
Erkek şiddeti ve kadın cinayetlerine nüfus ve SEGE'den bakış
Erkek şiddetinde ne neyi artırıyor, ne neyi düşürüyor?
Prof. Dr. Taşıran: Erkek şiddetinin daha fazla analize ihtiyacı var
2025-2022 Erkek Şiddeti Verileri
2025’in ilk altı ayında erkekler 145 kadını öldürdü, 88 kadını taciz etti, 140 çocuğu istismar etti, 329 kadına şiddet uyguladı, dört kadına tecavüz etti. Erkekler en az 691 kadını seks işçiliğine zorladı. 215 kadının ölümü basına "şüpheli" olarak yansırken, erkekler, en az 30 çocuğu öldürdü.
2024’ün ilk altı ayında erkekler 193 kadını öldürdü, 35 kadını taciz etti, 78 çocuğu istismar etti, 274 kadına şiddet uyguladı, sekiz kadına tecavüz etti. Erkekler en az 199 kadını seks işçiliğine zorladı. 149 kadının ölümü basına "şüpheli" olarak yansırken, erkekler, en az 21 çocuğu öldürdü.
2023’ün ilk altı ayında erkekler 152 kadını öldürdü, 27 kadını taciz etti, 64 çocuğu istismar etti, 357 kadına şiddet uyguladı, altı kadına tecavüz etti. Erkekler en az 173 kadını seks işçiliğine zorladı. 128 kadının ölümü basına "şüpheli" olarak yansırken, erkekler 13 çocuğu öldürdü.
2022’nin ilk altı ayında erkekler, 163 kadını öldürdü, 72 kadını taciz etti, 146 çocuğu istismar etti, 391 kadına şiddet uyguladı, 15 kadına tecavüz etti. Erkekler en az 351 kadını seks işçiliğine zorladı. 2022'nin ilk beş ayında 105 kadının ölümü basına "şüpheli" olarak yansırken, erkekler, yılın ilk altı ayında en az 22 çocuğu öldürdü.
Cinayet
Erkekler, Haziran’da en az 14 kadını öldürdü, geçen yıl aynı ayda bu sayı 34 idi.
Haziran’da erkeklerin öldürdüğü kadınlar
Elif Nur Tüfekçi, Emir K., Feryal İ., Gülizar Yıldız, Hatice C., Hüsniye M., Leyla D. , Müyesser Kızıloluk, Oya Budak, Sebahat A. , Yaprak Türk , Yasemin B. , Zukaa Mahmoud, Şerife E.
Erkeklerin kadınları öldürdüğü iller
Adana (3), Adıyanan (1), Bilecik (1), Bursa (1), Diyarbakır (1), Hatay (1), İstanbul (2), İzmir (1), Sakarya (1), Urfa (1), Şırnak (1).
Erkekler beş kadını “ayrılmak istediği, barışmak istemediği” için öldürdü. Bir kadını hırsızlık yapmak için öldürdü. Erkeklerin sekiz kadını öldürme “bahanesi” basına yansımadı.
Sekiz kadını kocası, sevgilisi erkekler, bir kadını hırsız erkek, bir kadını oğlu, iki kadını iş arkadaşı öldürdü. İki kadını da akrabası erkekler öldürdü.
Erkekler, sekiz kadını ev içinde, altı kadını ev dışında öldürdü.
Erkekler, 11 kadını ateşli silahla, üç kadını kadını kesici aletle öldürdü.
Haziran'da aydınlatılan cinayet
Antalya’da Şubat ayında tüfekle intihar ettiği iddia edilen Düriye Çiğdem K. (33) isimli kadının bıraktığı intihar mektubunda kocası H.K. isimli erkeğin parmak izi çıktı. Gözaltına alınan erkek tutuklandı.
Antalya’da 7 yıl önce kayıp olan yabancı uyruklu E.B.U. isimli kadını kocası M.E.U. isimli erkeğin öldürdüğü ortaya çıktı. Erkek, tartıştığı karısının arbedede yere düşüp öldüğünü, cesedi de ormana gömdüğünü itiraf etti. Erkek tutuklandı.
Hukuki Süreç
Kadınları öldüren en az 16 fail vardı. Yedi fail tutuklandı. Beş fail gözaltına alıntı. Dört fail de intihar etti.
Çocuk Cinayeti
Erkekler, Haziran’da dört çocuğu öldürdü. Geçen yıl da aynı ay bu sayı üç idi. Bir çocuğu babasının arkadaşı, bir çocuğu babası, iki çocuğu da arkadaşı öldürdü.
Erkekler iki çocuğu ev içinde, iki çocuğu da ev dışında öldürdü.
Erkeklerin çocukları öldürdüğü iller
Hatay (1) İstanbul (1) Tekirdağ (1) İzmir (1)
Erkeklerin öldürdüğü çocukların isimleri
Botan B. İrem İ. Kıvanç A. Yasin Poyraz E.
Hukuki Süreç
Çocukları öldüren dört fail vardı. İkisi gözaltına alındı, ikisi tutuklandı.
Taciz
Haziran’da erkekler en az 18 kadını taciz etti. Bu sayı geçen yıl aynı ay yedi idi.
Erkekler, bir kadını ev içinde, 17 kadını park, hastane, üniversite, sokak, cadde gibi ev dışı alanlarda taciz etti.
Bir kadını güvenlik görevlisi, bir kadını akademisyen, bir kadını da emekli hakim taciz etti. En az 14 kadını taciz eden erkeğin kim olduğu bilgisi basına yansımadı.
Erkeklerin kadınları taciz ettiği iller
Adana (1), Denizli (1), Hatay (1), İstanbul (6), Kocaeli (1), Malatya (1), Manisa (1), Muğla (2), Samsun (1), Şırnak (2)
Hukuki Süreç
Kadınları taciz eden 15 fail erkek vardı. İki fail tutuklandı. Altı fail gözaltına alındı. İki fail hakkında yasal süreç başlatıldı. Bir fail ev hapsine alındı. Bir fail serbest bırakıldı. İki failin hukuki süreci basına yansımadı. Bir fail ise sınır dışı edildi.
Çocuk İstismarı
Erkekler, Haziran’da en az 18 kız ve oğlan çocuğunu istismar etti. Geçen yıl aynı ayda bu sayı yedi idi.
Erkekler, 18 çocuğu okul, kuran kursu, okul servisi gibi ev dışı alanlarda istismar etti.
En az 11 çocuğu istismar eden 18 erkeğin kim olduğu bilgisi basına yansımadı. Dört çocuğu öğretmeni, bir bir çocuğu şoför, bir çocuğu temizlik görevlisi ve bir çocuğu da din görevlisi istismar etti.
Erkeklerin çocukları istismar ettiği iller
Antalya (2), Bartın (1), Batman (3), Bolu (4), Diyarbakır (1), İstanbul (2), Samsun (1), Şırnak (4).
Hukuki Süreç
Çocukları istismar eden en az 17 fail vardı. Sekiz 15 fail tutuklandı. Bir fail gözaltına alındı. Bir fail serbest bırakıldı.
Cinsel Saldırı/Tecavüz
Haziran’da basına........
© Bianet
