İlki İtalya'da gerçekleşen Uluslararası Adil Yargılanma Günü Konferansı'nın (IFTD) 4'üncüsü Brüksel'de düzenlendi. Her yıl farklı bir ülkede yaşanan adil yargılanma hakkı ihlallerinin tartışıldığı konferansın bu yılki odağı Tunus oldu. Konferansın sonunda adil yargılanma hakkı için girdiği ölüm orucunda hayatını kaybeden avukat Ebru Timtik anısına Ödül Töreni de düzenlendi.

Açılış oturumunda konuşan Demokrasi ve Dünya İnsan Hakları için Avrupa Avukatlar Birliği (ELDH) üyesi ve Türkiye İnsan Hakları Davaları Destek Projesi Direktörü Ayşe Bingöl, 14 Haziran 2022 yılından itibaren düzenlenmeye başlanan konferansın ilk odağının Türkiye'ye olduğunu hatırlattı.

Törenden önce smz alan Birleşmiş Milletler (BM) Yargıç ve Avukatların Bağımsızlığı Özel Raportörü Margaret Satterthwaite, küresel boyutta hak ihlali dalgasına dikkat çekti. Adil yargılanma hakkının abluka altında olduğunu söyleyen Satterthwaite, şöyle konuştu:

"Dünyanın farklı ülkelerin çeşitli zorlukların yaşandığı dönemden geçiyoruz. Bağımsız yargı ve adil yargılanma hakkı tüm vatandaşlar için eşit sağlanmalı. Raportörlüğüm boyunca dünyanın her yerinden endişe verici dönüşler aldık. Hükümetler muhalefeti susturmaya çalışıyorlar, adil yargılanma hakkına saldırıyorlar. Aktivistler taciz ediliyor, düşman ve terörist olarak adlandırılıyor. Bazı insanlar korku dolayısıyla bazı belgeleri imzalamak zorunda bırakılabiliyor. Avukatların sindirildiğini gördük çünkü savundukları için hedef oluyorlar. Masuniyet karinesi bir ülizyondan ibaret kalıyor. Bu hak lüks değil temel bir hak ve tüm uluslararası sözleşmeler tarafından garanti altına alınmıştır."

IFTD Genel Sekreteri Ceren Uysal'ın moderetörlüğünde gerçekleşen ödül töreninde Timtik'e adanmış kısa film gösterimi yapıldı. Ödül, Tunus'taki ilk hakimler sendikasının kurucularından ve şuan tutuklu olan Ahmed Souab'a verildi.

Ödül komitesi, "Sadece hukukun üstünlüğüne ve adil yargılamalara adanmış bir ömür onurlandırmak için değil, aynı zamanda içinde bulunduğu durumun acil uluslararası dayanışma ve görünürlük gerektirmesi nedeniyle bu ödül kendisne takdim edildi" açıklamasında bulundu.

2025 Ebru Timtik Ödülü sanatçısı Mario Rizzi, bu yılki Ebru Timtik Ödülü'ne ithaf edilen "Halk için adalet olmadığı sürece, hükümetler için barış olmayacak" adlı eserini konferansa sundu.

Avukat Ahmed Souab'un 21 Nisan'dan bu yana tutuklu olması nedeniyle oğlu Saeb Souab, kabul konuşması yaptı. Konferansa online bağlanan Saeb Souab babasının tutuklu olması kendisinin ise vize alamamaısndan dolayı bizzat törene katılamadığını belirtti. Souab, schengen vize prosedürünü ayrımcı olması nedeniyle eleştirdi.

Ahmed Souab'ın tutuklanma sürecini aktaran Saeb Souab, "Ahmed Souab'ın Babam pek çok davada gönüllü savunmanlık yaptı. Kendisi Kays Said tarafından görevden uzaklaştırılan hakimleri savundu. Özellikle komplo davasında bütün muhaliflerin tutuklanmasının ardından bir süre sonra eve gerçekleştirilen baskınla tutuklandı. Avukatıyla görüşmesine, eşyalarını almasını izin verilmedi. Tutuklanmasına gerekçe olarak terörle mücadele kanunu gösterildi" dedi.

Saeb Souab, babasının ilettiği mesajı paylaştı:

"Tunus'u bir diktatörün eline bırakmayacağız. Diktatör herhangi bir başarısı olmadığı halde, iktidarını korumak için her şeyiyapan kişidir. Malesef bunu yaparken Avrupa'nın da sessiz onayını almaktadır. Korkmuyoruz, Tunus'u yalız bırakmayacağız. Demokratik Tunus için mücadele ediyoruz, Filistin için de özgürlük istiyoruz. Bu ödülü özgür Filistin'e adıyorum."

IFTD'nin ortak hedefinin uluslararası alanda adil yargılanma hakkını sağlayabilmek olduğunu belirten Ayşe Bingöl, “Amacımız sadece tespitlerde bulunmak değil, aynı zamanda harekete de geçmek. Adil yargılama bir tercih değil, yükümlülüktür. Barışın ve adaletin sağlanması için de şarttır. Sınırları ve okyanusları aşan bir işbirliği içindeyiz, bugün burada olabilmemiz çok önemli. Bu yıl odağımız olan Tunus'ta muhaliflerin kriminalleştirilmesi adil yargılanma hakkı ihlallerini daha da derinleştiriyor. Ancak bir tarafta direnişler de söz konusu, bugün bu sesleri duymak için bir alan açıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açılış konuşmalarının ardından söz alan Afrika İnsan Hakları Komisyonu Onursal Komiseri Prof. Salma Sassi, "Adil yargılanma haklarına saygı, demokrasinin barometresidir" dedi. Ardından konferansa uzaktan bağlanan Tunus’un Eski Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Youssef Bouzakher, yargının katılımcı demokrasideki rolü üzerine aktarım yaptı.

Adil yargılamaya giden yolun, hakimlik atamalarının bağımsız yürütülmesinden geçtiğinin altını çizen Bouzakher, “Son 10 yıldır farklı farklı yürütme erklerinin müdahalesiyle yargı........

© Bianet