‘Fil verelim yazıtı verin’... Siloam Yazıtı’nın koruması artırılmalı
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte gittiği Mescid-i Aksa yakınlarındaki tünellerde arkeolojik kazıların yapıldığı bir alanda konuşma yaptı. Netanyahu burada, 1998'de eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz’a yaptığı teklifi anlattı. İsrail Başbakanı, “Müzelerimizde binlerce Osmanlı eseri var. İstediğin birini seç, Siloam Yazıtı ile değiştirelim.” dediğini ama Yılmaz’ın bunu reddettiğini açıkladı. Ama İsrail yalnızca bir kez bu yazıtı istemedi. Defalarca geri almayı denedi. Fille yazıt takası bile önerdiler. Ama önce bu yazıtın önemine bakalım.
Yazıt, Siloam Tüneli’nde bulundu. Bu tünel, bir pınardaki suyu Siloam havuzuna taşımasıyla biliniyor. Yahudi Kralı Hezekiel, Asur tehdidine karşı kentin içme suyunu güvence altına almak için bu tüneli inşa ettiriyor. Milattan önce 8. yüzyıla tarihlenen yazıt, önibranice yazıldı. İsrail bu yazıtı, Kudüs’ün kendilerine ait olduğunu temellendirmek için kullanıyor ve bu nedenle önem atfediyor.
Tünel ilk olarak 1838 yılında Edward Robinson tarafından keşfedildi. Yazıtı, 1880 yılında Yahudiler Arasında Hristiyanlığı Yayma Londra Cemiyeti’nin mesleki eğitim enstitüsünün başkanı olan Conrad Schick’in 16 yaşındaki bir öğrencisi, tüneli keşfederken buldu. Temmuz 1890'da Kudüs'te yaşayan biri, tünelin duvarındaki yazıtı söktü. Bu işlem sırasında yazıt altı veya yedi parçaya ayrıldı ve bazı harfler kırılma noktalarından zarar gördü. Bunu haber alan Osmanlı hükûmeti harekete geçti. Osman Hamdi Bey’in devreye girmesiyle, Osmanlı’nın Kudüs sancağındaki İbrahim Hakkı Paşa’yı durumdan haber eder.........
© Aydınlık
