Bu yazı Sayın M. Kirami Ölgen ve Sayın Filiz Gür’ün dipnottaki araştırma makalesine dayanmaktadır. Emekleri için kendilerine çok teşekkür ederim.

Linyit ve taş kömürü kullanan termik santraller tehlikeli çevresel kirletici olarak kabul edilen ağır metallerin çevreye yayılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Santral bacasından salınan toksik ağır metaller meteorolojik koşulların da etkisiyle geniş bir alana yayılarak hava, su ve toprakta birikmekte, bu birikim kabul edilen sınır değerleri aştığında ise insan ve çevre sağlığı açısından kalıcı etkiler göstermektedir.

Ağır metal kirliliğine karşı hassas oldukları bilinen likenler sıklıkla biyolojik izleme bitkisi (biyoindikatör) olarak kullanılmaktadır. Likenler yaprağı, gövdesi ve kökü olmayan ancak kendi besinini kendi üretebilen, içlerinde bir veya daha çok alg türünü ve mantarı barındıran birlikteliklerdir. Bir kök sistemine sahip olmadıklarından su ve mineral madde alışverişini tüm yüzeyleri ile yaparlar ve kirleticileri bünyelerinde depolarlar. Bu nedenle, likenlerin bünyesinde biriken ağır metallerin analizi ile kirleticilerin havadaki miktarı ve kabul edilebilir sınır değerleri aşıp aşmadığı belirlenebilir.

Yatağan Termik Santrali ve çevresinden Eylül – Kasım 2003 tarihleri arasında 16 liken örneği toplanmıştır. Her bir örneğin toplandığı yerin coğrafi konumu el tipi GPS yardımıyla belirlenmiştir. Toplanan örnekler Kanada’da bulunan ACME laboratuarlarına gönderilerek cıva, nikel, kurşun, bakır, çinko ve demir olmak üzere 6 farklı elementin analizi........

© Aydınlık