menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

“İnsan zamandan daha acımasız”

32 1
15.02.2025

Romanda atmosfer yaratmak, mekanı ve zamanı okurun kanlı canlı hissedebilmesini sağlamak maharet gerektirir. Deniz Faruk Zeren, “Ben Bermal” (Dipnot Yayınları) romanında merkeze aldığı Karaova’yla “mekânsal karakter” yaratmayı başarmış. Yoldaşlık bağı ve erkeklik halleri üzerinde de bir hayli düşündüğü belli. Dikkati dağıtan tashihler de olmasaydı roman daha fazla ağız tadıyla okunabilirdi…

1 - Karaova hem bir memleket metaforu gibi duruyor hem de eşrafıyla canlı canlı yaşıyor... Ne dersin?

Karaova aslında bir plato. Büyük bir hikâye platosu olarak inşa etmeye çalıştığım bir memleket. Ben Bermal’den önce de bazı kısa öykülerde kurduğum bir plato. Adını, dokusunu değiştir herhangi bir coğrafyaya taşınabilir olsun diye uğraştığım bir plato. Bu bakımdan aslında bir metafor gibi de duruyor ancak elbette benim çocukluğum giderek ilk gençlik yıllarımın izlerini taşıyor. Bu bakımdan eşrafıyla çarşısıyla sokağıyla canlı bir memleket. Ama artık bu izleri taşıyan şehir yok. Kültürel olarak, mimari olarak haritadan silindi. Hızlı ve acımasız bir şekilde. Habitatı, tarımı, bahçesi bostanı yok edildi, rant ekonomisinin acımasız yükselişi ile gerçekleşti bu. Doğal bir değişim değil. Çocukluğumuzun izleri yok edildi. Bizden önceki nesiller hele hiç yaşamamış gibi. Onları anımsatacak tüm mekânlar yok edildi. İnsan zamandan daha acımasız. Savaş ve rant ekonomisi koskoca mekanları, sokakları, şehirleri hiç ediyor, aniden yok edebiliyor. Yakın zamanda çok yakıcı şekillerde gördük bunu. Hafıza siliniyor. Böyleyken mekânsal karakter yaratmak daha da önemli hale geliyor. Canlı kılmak, hafızayı diri tutmak, mekânı kişileştirmek, öne çıkarmak, kurup........

© Artı Gerçek