menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Erken seçim olur mu?

26 0
05.09.2025

Erken seçim parlamenter sistemlerde olur. Başkanlık sistemlerinde olmaz. ABD kurulduğundan beri yani 240 senedir başkanlık sistemiyle idare ediliyor. Dört başkan suikast sonucu görev başındayken öldü. Üç başkan yine görevdeyken ecelleriyle öldü. Felç geçiren ve yatalak kalan ABD başkanları oldu. Önce yardımcısı sonra Nixon istifa etti. Bunlara rağmen hiç erken seçim olmadı. Başkanlık sistemini uygulayan diğer ülkelerde de tablo farklı değil.

Yarı başkanlık sistemiyle yönetilen Fransa’da 80 yılda iki kez erken seçim oldu. Birinde De Gaulle başkanlıktan istifa etmişti. Diğerinde Pompidou başkanken vefat etti. Türkiye’de de istifa ve ölüm gibi hallerde erken seçim olur. Zira Türkiye’de de aynı Fransa gibi tek kişi seçiliyor. Amerika’da hem başkan hem de başkan yardımcısı halk tarafından seçildiğinden başkan vefat etse, hastalansa veya ölse bile seçim vaktinde oluyor.

Parlamenter sistemde güvenoyu mekanizması var. Hükümet güvensizlik oyu verilerek düşürülebilir. Yeni hükümet kurulamazsa erken seçim kararı alınabilir. Başkanlık sisteminde güvenoyu ve güvensizlik oyu olmadığından ülkeyi erken seçime, cumhurbaşkanı veya meclis götürebiliyor. Tayyip Bey CHP istiyor diye erken seçim çağrısı yapmayacağına, mecliste de cumhur ittifakı çoğunlukta olduğuna göre, erken seçim nasıl olacak?

Sadece sözle, ‘’eylemle desteklenmeyen sözle’’ siyasette sonuç alınamaz. Diyeceksiniz ki ‘’CHP sürekli mitingler yapıyor. Toplantılar düzenliyor. Yetkililer verdikleri beyanatlarda sürekli erken seçim istiyorlar.’’ Evet doğru. Ama bunlarla sonuç alınabilir mi?

Parti içinde........

© Analiz