KKTC Cumhurbaşkanı Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Özel Danışmanı Prof. Dr. Hüseyin Işıksal, 17-18 Mart'ta Kıbrıs konusunda Cenevre'de gerçekleşen gayriresmi toplantıda görüşülen konuları ve alınan kararları AA Analiz için kaleme aldı.

***

Kıbrıs meselesi görüşmelerinde bir kez daha çok önemli fırsat değerlendirilemedi. Genişletilmiş Gayriresmi Cenevre Toplantısı, 17-18 Mart'ta Kıbrıs Türk ve Rum tarafları, garantör ülkeler olan Türkiye ve Yunanistan ve daha alt seviyede Birleşik Krallık'ın katılımıyla düzenlendi. Toplantı, 17 Mart akşamı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rum lider Nikos Hristodulidis, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Yunan Dişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis'in yanı sıra Birleşik Krallık Avrupa ve Kuzey Amerika'dan sorumlu Devlet Bakanı Leo Doherty'nin katılımıyla gerçekleşen akşam yemeğiyle başladı. 18 Mart sabahı ilk olarak Kıbrıs'taki iki devletin ve garantör ülkelerin heyetleri Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guteres ile baş başa görüşmeler gerçekleştirdi. Daha sonra tüm heyetlerin katıldığı ve görüşlerini açıkladığı yaklaşık 2,5 saat süren gayriresmi toplantı (Plenary Session), kısa aradan sonra ise yaklaşık yarım saat süren toplantının final bölümü (Pleneary Second Session) yapıldı. KKTC heyetinin resmi üyesi olarak tüm görüşmelere katıldım ve canlı tanıklık etme şansı yakaladım.

Öncelikle Rum liderliğinin iddialarının aksine Cenevre'de yapılan toplantının KKTC Cumhurbaşkanı Tatar'ın inisiyatifiyle gerçekleştiğinin altını çizmek gerekir. Bu görüş ilk olarak BM Genel Sekreteri'nin eski Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar ile 14 Mart 2024'te KKTC Cumhurbaşkanlığı'nda yapılan ve BM'den de üst düzey temsilcilerin hazır bulunduğu toplantıda Cumhurbaşkanı Tatar tarafından önerildi. Cumhurbaşkanı Tatar, garantör ülkeler Türkiye ve Yunanistan'ın da olumlu bakması halinde, iki ülkenin dışişleri bakanlarının katılımıyla 27-29 Nisan 2021'de Cenevre'de yapılan 5 BM görüşmelerine benzer gayriresmi görüşme yapılabileceğini, Birleşik Krallık'ın katılmasının ise gerekli olmadığını ifade etmişti.

Cumhurbaşkanımız bu fikrini Holguin ile 1 Temmuz 2024'te Londra'da yaptığı görüşmede bir kez daha ortaya koymuş ve artık Kıbrıs adasının geleceğini konuşma vaktinin geldiğini ifade etmişti. Son olarak yine Cumhurbaşkanımızın BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile eylül ayında yaptığı görüşmede, bu toplantının artık zaruriyet olduğu vurgulanmıştı. Cenevre toplantısı Guterres'in bu fikre sıcak bakması ve ev sahipliği yapmayı önermesiyle gerçekleşmiştir.

Ada'daki iki ülkenin liderinin yaptığı sayısız açıklamanın açıkça göstermesinin yanı sıra ilk olarak bizzat BM Genel Sekreteri'nin 2021'de Cenevre'de yapılan 5 BM gayriresmi toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri'nin Kişisel Temsilcisi........

© Anadolu Ajansı Analiz