menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ABD, İsrail’i İran’a karşı bir “sopa” olarak mı kullandı?

18 14
16.06.2025

Gazeteci Mehmet A. Kancı, İsrail’in İran’a saldırılarının arkasındaki ABD desteğini AA Analiz için kaleme aldı.

***

İran’ın yaklaşık 22 yıldır tartışılan nükleer programı, en azından benim beklediğim şekilde bir İsrail saldırısıyla yüzleşti. İsrail daha önce de 1981 yılında Irak’ın, 2007 yılında ise Suriye’nin nükleer programlarını ortadan kaldırmak için hava kuvvetlerini kullanmıştı. Orta Doğu hatta Kuzey Afrika’da İsrail haricinde nükleer silah sahibi güç istemeyen ABD, hem Irak hem de Suriye’ye yönelik saldırılara perde arkasından destek vermişti.

13 Haziran’da sorunun silahlarla çözülmeye çalışıldığı yeni bir döneme girildi ve bu durumla ilgili olarak uluslararası kamuoyunun gündeminde iki temel soru öne çıktı; Bu çatışma ne kadar sürecek, çatışmanın çapı coğrafi düzeyde ne kadar genişleyecek? İkinci soru içerisinde aranan yanıtlar arasında Orta Doğu’daki ABD üslerinin İran tarafından hedef alınması durumunda, ABD’nin de İsrail’in yanında aktif olarak saldırılara katılıp katılmayacağı da yer alıyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın bir yandan İran’la müzakere yürütüp diğer yandan İsrail’in saldırısına yeşil ışık yakması doğal olarak kafaları karıştırdı. İran cephesi, pazar günü Umman’da yapılması planlanan 6. tur görüşmeler öncesinde ABD’nin bu saldırıya izin vermesini kendilerine ihanet olarak görüyor ve bir tuzağa çekildiklerine inanıyor.

ABD tarafı ise büyük ihtimalle kendi topraklarında yüzde 60 ve üzerindeki oranda uranyum zenginleştirme konusunda ısrar eden İran’a karşı İsrail’i bir “sopa” olarak kullanarak anlaşmayı kolaylaştıracaklarını düşündüler. Ancak İsrail’in saldırıları muhtemeldir ki onların tahmin ettiği yıkıcılık düzeyinin ötesine geçti.

ABD yönetimi, 13 Haziran’da olmasa bile, eninde sonunda İsrail’in İran’ın nükleer programına yönelik saldırısını desteklemek zorunda kalacaktı. Şunu unutmamak gerekir ki, 1960’lı yıllardan itibaren, İsrail devletinin korunması ABD’de hükümetler üstü bir mesele olarak ele alınmaktadır ve Trump yönetimi de bundan muaf değildir. Trump’ın ikinci kez Başkanlık koltuğuna oturmasında, ABD Kongresi’nin her iki kanadındaki üyelerin yüzde 90’ını finanse eden Yahudi lobilerinin rolleri göz ardı edilemez. ABD’nin İsrail'e desteğinin bir başka sebebi ise İran’ın bugün........

© Anadolu Ajansı Analiz