Suriye’de Dürzi meselesi ve silahsızlandırma politikaları
Araştırmacı ve yazar Dr. Ersin Aksoy, Süveyda ilindeki Dürzi gruplarla Suriye ordusu arasındaki çatışmaların arka planını AA Analiz için kaleme aldı.
***
Yeni Suriye yönetimi, ülkede siyasi istikrarı sağlamak amacıyla bir dizi önemli adım atmıştır. Bu çerçevede, yeni yönetim ordu dışındaki silahlı grupların silah bırakması yönünde yoğun çaba harcamıştır. Ancak bu çağrıya olumlu yanıt vermeyen gruplardan biri Dürziler olmuştur. Yönetim, bu süreçte çatışmalardan kaçınarak can kaybı yaşanmadan sorunların çözülmesini hedeflemiştir. Öte yandan, yakın dönemde Bedevi aşiretler ile bazı Dürzi gruplar arasında yaşanan çatışmalar, yerel düzeyde tansiyonun yükselmesine yol açmıştır. Bu çatışmaların ardından Suriye ordusu, Dürzilerin nüfusça yoğun olarak yaşadığı ve tarihsel olarak kültürel merkezleri sayılan Süveyda’ya müdahalede bulunmuş ve kısa sürede bölgede askeri kontrolü sağlamıştır. Bu gelişmelerle, Dürzilerin neden silah bırakmadığı ve bu son çatışmanın nedenlerine dair sorular medyada önemli yer bulmuştur.
Dürzi toplumunun merkezi hükümetle yaşadığı bu gerilim meydana gelen basit bir olayın sonucu değil, daha karmaşık siyasi dinamiklerin bir yansımasıdır. Dürzilerin ruhani liderlerinden Hikmet el-Hicri’nin söylemleri, toplumsal gerilimin tırmanmasında etkili olmuştur. Dürzilerin silah bırakmamasının en önemli nedenlerinden biri, el-Hicri’nin uzlaşmaya karşı tutumu gösterilmektedir.
El-Hicri Beşşar Esed rejimine karşı savaşta aktif bir şekilde muhalifleri destekleyen bir lider değildi. Venezuela doğumlu olan el-Hicri, 2012 yılında Ahmed el-Hicri’nin vefatının ardından dini liderlik görevini devralmıştır. Uzun süre Esed rejimiyle uyumlu bir çizgide hareket eden el-Hicri, 2021 yılından itibaren rejime yönelik eleştirilerini kamuoyuna açık şekilde dile getirmeye başlamıştır. Bu değişimde, Esed rejimine bağlı bazı generallerin görüşmelerde Dürzi dini otoritesini küçük düşürücü tavırları belirleyici rol oynamıştır.
Eski rejim, el-Hicri’nin eleştirilerine karşı bir özür beyanında bulunsa da el-Hicri........
© Anadolu Ajansı Analiz
