Akademisyen Dr. Abdullah Erboğa, İsrail ve Hamas arasında imzalanan ateşkes anlaşmasını ve uygulanabilirliğini AA Analiz için kaleme aldı.

***

ABD Başkanı Donald Trump 29 Eylül 2025'te Gazze için 20 maddelik ateşkes planı açıklamıştı. Daha sonra İsrail ve Hamas heyetleri Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde bir araya geldi ve ateşkes müzakereleri başladı. Dün gece gerçekleştirilen müzakereler sonucunda planın ilk aşaması tarafların onaylamasıyla sonuçlandı. Bizzat Trump tarafından duyurulan ateşkes anlaşmasına arabulucu ülkeler Türkiye, Katar ve Mısır müzakerelerde yer alarak katkı sundu.

Gazze'de sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes anlaşmasının çerçevesine bakıldığında İsrail’in belirlenen hatta çekilerek Gazze’yi ilhak ve işgal etmeyeceği, İsrailli tutsakların (20’si canlı olmak üzere toplam 48 kişi) ve İsrail hapishanelerinde tutulan 2 bin Filistinlinin serbest bırakılması, Gazze’de uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılması ve Gazze’de insani yardımların derhal başlaması maddeleri basına yansıyan ilk maddeler oldu.

İki yıldır Gazze’de yaşanan soykırım neticesinde büyük çoğunluğu kadın ve çocuklar olmak üzere yaklaşık 67 bin insan hayatını kaybetti. Gazze’ye modern dünya tarihinin en ağır bombardımanı gerçekleştirildi ve neredeyse sağlam bina bulmak imkansız hale geldi. İsrail’in uyguladığı abluka sebebiyle Gazze’de kıtlık baş gösterdi ve insanlar açlık nedeniyle hayatlarını kaybettiler. Gazze’ye ulaşmaya çalışan uluslararası sivil çabalar ise yine İsrail’in uluslararası hukuku hiçe sayan saldırganlığı sonucu hedeflerine ulaşamadı.

Kademeli olarak Gazze’den çekilmesi planlanan İsrail’in anlaşmaya sadık kalıp kalmayacağı ise en büyük muamma ve neredeyse tüm tarafların ortak kaygısı olarak belirmektedir. Anlaşmanın duyurulması sırasında dahi Gazze’ye yönelik hava harekatına devam eden İsrail’in verdiği sözleri tutmadığı gerçeği ise tarihi tecrübelerle sabit.

Gazze’de İsrail ile Hamas arasında daha önce varılan uzlaşılara baktığımızda özellikle Ocak 2025’teki anlaşmanın uygulanması noktasında ortaya çıkan sorunlar ve ateşkesin bozulması benzeri bir durumun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği endişesini doğurmaktadır. İsrail’in anlaşma çerçevesini ihlal eden ve ateşkes sürecini sabote eden davranışlarına bakıldığında aynı tavırları sergilemesi ihtimali........

© Anadolu Ajansı Analiz