İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkanı Doç. Dr. Serhan Afacan, ABD-Hamas temaslarının ne anlama geldiğini AA Analiz için kaleme aldı.

***

Hamas’ın 7 Ekim 2023'ten beri esir tuttuğu Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-İsrail çifte vatandaşı olan İsrailli asker Edan Alexander’ı, 12 Mayıs’ta İsrail’in Gazze üzerindeki ablukasının sürdüğü bir dönemde “koşulsuz olarak” ve gövde gösterisi yapmadan serbest bırakması oldukça önemli bir gelişmeydi.

Ayrıntılar netleştikçe sürecin tam da ABD Başkanı Donald Trump’ın tarzına uygun şekilde, hızlı, direkt ve sonuç odaklı işlediği görülüyor. Amerikan haber platformu Axios’un hem ABD hem de Hamas cenahından isimlere dayandırdığı bilgilere göre süreç, Hamas’ın Trump’a yakınlığıyla bilinen Filistin asıllı Amerikalı Bishara Bahbah’a nisan ayının son günlerinde ulaşmasıyla başladı. Taraflar arasında birçok haberleşme yaşandıktan sonra Bahbah’ın bir noktada Hamas Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye ile de görüştüğü belirtiliyor.

Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un gerek Bahbah’a gerek Katarlı arabuluculara Alexander’ın salıverilmesinin Trump üzerinde büyük etkisinin olacağını söylemesinin Hamas’ın jestinde etkili olduğu anlaşılıyor. Ayrıca Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani’nin 22 Nisan’da Beyaz Saray’da Trump ve Witkoff’la yaptığı görüşmeyi de hatırlamakta yarar var. El-Sani’nin ABD dönüşünde Hamas’a, Trump’a bir jest yapma telkininde bulunduğu da gelen haberler arasında.

Her halükarda Hamas’ın bu hamlesinin, Trump’ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) oluşan Orta Doğu turunun başlamasından saatler önce gelmesi, çarpan etkisi yaptı ve olayı gündemin merkezine oturttu. Bu gelişmenin Washington’daki yansımaları da eşit derecede önemliydi. Hamas’ın kararının ardından açıklama yapan Trump, gelişmeden duyduğu memnuniyeti ifade etti ve Hamas’ın bu jestini “ABD’ye ve Katar ve Mısır gibi arabulucuların çabalarına karşı iyi niyetle atılan bir adım” olarak niteledi. Benzer açıklamalar Trump’ın ekibindeki diğer üst düzey isimlerden de geldi.

Bu gelişmeden bir gün önce, 11 Mayıs’ta Witkoff, İsrail’in tutumunu eleştirerek ABD’nin rehinelerin serbest bırakılması için uğraştığını, İsrail’in ise savaşı sona erdirmek istemediğini söylemişti. Aslında Trump ve ekibi, Netanyahu yönetimindeki İsrail’in bir soruna dönüşeceğinin başından beri farkındaydı. Nitekim ABD Başkan Yardımcısı James David (JD) Vance, Kasım 2024’teki başkanlık seçiminin hemen arifesinde yaptığı bir konuşmada, ABD’nin çıkarlarının zaman zaman İsrail’inkinden farklı olacağını söylemiş ve iki ülkenin çıkarları yer yer çakışsa da bunun her durumda mümkün olmayacağını belirterek İran dosyasına dikkat çekmişti.

Geride kalan birkaç ay........

© Anadolu Ajansı Analiz