Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuzeyindeki liman kenti Tiencin'de düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin açılışında konuşan Çin lideri Xi mevcut dünya düzeninin giderek daha "kaotik ve karmaşık" hale geldiğini söyledi, dolaylı ifadelerle hedef aldığı ABD'yi de "zorbalıkla" suçladı.Çin Devlet Başkanı Xi, Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi'nde yeni dünya düzeni vizyonunu açıkladı, "zorbalıkla" suçladığı ABD'ye meydan okudu.

Rusya Devlet Başkanı Putin de "Avrupa-Atlantik modeli miadını doldurdu" diyerek Çin liderine destek açıkladı.

Xi, yeni gümrük vergileriyle ticaret savaşlarını başlatan ABD Başkanı Donald Trump'a meydan okuyan bir gönderme yaparak, ŞİÖ'nün uluslararası ilişkiler için yeni bir model olduğunun altını çizdi, bu örgüte üye ve partner ülkelere "Soğuk Savaş zihniyetine ve bloklar arası çatışmalara ve zorbalığa karşı çıkma, çok taraflı ticaret sistemlerini destekleme, Birleşmiş Milletler'i (BM) merkezine alan uluslararası sistemi koruma" çağrısı yaptı. Daha adil ve eşitlikçi bir küresel yönetişim düzeni için çok kutupluluğa eşitlikçi ve düzenli bir geçişin sağlanması gerektiğini savunan Çin Devlet Başkanı, kapsayıcı ekonomik küreselleşmenin savunulması ve teşvik edilmesini istedi.Ticaret ve yatırımı kolaylaştırmaya dönük bir düzen inşa edilmesi için ŞİÖ üyelerinden dev ölçekteki piyasa büyüklüklerinden yararlanmalarını isteyen Xi Cinping, ŞİÖ'nün nüfusunu ve etkisini güçlendirmek için Çin'in ŞİÖ Kalkınma Bankası'nın kurulmasını hızlandıracağını da açıkladı. Xi, üye ülkelere bu yıl 2 milyar yuan mali yardım sağlayacaklarını, ayrıca ŞİÖ bankacılık konsorsiyumuna da 10 milyar yuan tutarında kredi vereceklerini duyurdu.

Çin Devlet Başkanı Xi'nin net bir vizyonu var: Ülkenin modernizasyon süreçleri 2049 yılına kadar, yani Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100'üncü yılında tamamlanmış olacak...

Çin Devlet Başkanı Xi Cinping “Rusya ve Çin, İkinci Dünya Savaşı'nın başlıca kazananlarıdır” dedi. Bu savaşta Rusya 27, Çin 20 milyon ölü vermişti...

Çin en geç 15 yıl içinde dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD'nin tahtını elinden alacak.

Çin Devlet Başkanı Xi'nin zirve açılışındaki mesajlarını değerlendiren Singapur Ulusal Üniversitesi Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu'ndan Profesör Alfred Wu, "ABD liderliğindeki dünya düzeni büyük ölçüde gerilemekte olduğu için Çin alternatif bir dünya düzeni sağlamak istiyor. Ana mesaj, tema budur” dedi...

Cumhurbaşkanı Erdoğan Çin seyahati sonrasında şöyle dedi: "Çin Devlet Başkanı Sayın Xi Cinping'in şeref konuğu olarak, Şanhay İşbirliği Teşkilatı Zirvesine iştirak ettik. Zirveye katılımımız hem teşkilatla hem de köklü bağlarımız olan Asya ülkeleriyle ilişkilerimize addettiğimiz önemin bir nişanesidir. Şu rakamlar oldukça dikkat çekici; Teşkilat üyesi 10 ülkenin nüfusu 3,8 milyara ulaşmış, ekonomik büyüklüğü ise 30 trilyon dolara yaklaşmıştır. "

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de zirve açılışındaki konuşmasıyla Xi'nin alternatif dünya düzeni çıkışına güçlü destek açıkladı, "Artık ABD ve Avrupa arkasında hizalanmamış yeni bir dünya düzenine ihtiyaç olduğunu" söyledi...

Putin, “Savaş kardeşliği, karşılıklı güven ve iş birliği ile ortak çıkarları savunmadaki kararlılığın hatırası, kapsamlı ortaklık ve stratejik iş birliğinin temelini oluşturmaktadır” dedi. Toplantıya vesile olan İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80’inci yıldönümüne atıfta bulunan Putin, “Avrupa ve Asya'daki askeri operasyonlarda zaferin elde edilmesinde iki ülkenin oynadığı hayati rol, tarihi gerçeği ve adaleti savunmak için hazır olduğumuzun kanıtı. Büyükbabalarımız ve babalarımız barış ve özgürlük için ağır bir bedel ödedi. Bunu unutmuyoruz, hatırlıyoruz. Bu, bugün ve gelecekteki başarılarımızın temelidir” ifadelerini kullandı.

"Avrupa merkezli ve Avrupa-Atlantik modelinin artık miadını doldurduğunu" savunan Putin, dünyada artık daha fazla ülkenin çıkarlarını gözetecek, daha dengeli bir sisteme ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.

Putin, ŞİÖ'nün karşılıklı ödemelerde ulusal para birimlerinin (Ruble ve Yuan) giderek daha fazla kullanılmasıyla "gerçek çok taraflılığı" yeniden canlandırdığını söylerken, "Bu da, Avrasya'da yeni bir istikrar ve güvenlik sisteminin oluşması için siyasi ve sosyo-ekonomik temelleri oluşturuyor" dedi.

10 üyeli ŞİÖ ittifakının iç güvenliğe odaklandığı kadar dış sınırlarındaki güvenliğe de odaklanması gerektiğini söyleyen Putin, Ukrayna savaşının çıkmasına ABD, Avrupa Birliği, Almanya, Fransa, İngiltere ve NATO'nun neden olduğunu söyledi...

Putin, “Eğer Ukrayna lideri Zelensky hazırsa Moskova’ya gelsin ve kendisiyle görüşelim,” şeklinde konuştu.

Zelensky Putin’le doğrudan görüşmeyi savaşın bitirilmesinin tek yolu olarak gördüğünü söylemişti...

Ukrayna gelecekte Rus saldırılarını önlemek için en güvenli yolun NATO üyeliği olduğunu iddia ediyor; ancak Rusya ve ABD Ukrayna'nın NATO üyeliğine karşı...

Türkiye ise Ukrayna'nın NATO üyeliğini destekliyor...Cumhurbaşkanı Erdoğan 8 Temmuz 2023'te "Ukrayna NATO'ya üye olmalıdır" dedi...Erdoğan, Türkiye-Ukrayna dostluğunun güçlendiğini, Ukrayna halkının savaşta ülkesinin toprak........

© Akdeniz Gerçek