OECD'nin Nisan 2025'te yaymlad "OECD Economic Surveys: Trkiye 2025" raporu, Trkiye'nin salk sistemindeki yapsal reformlar, kadn igc katlm ve yeil dnmle entegre ederek vyor; rapor, GDP bymesinin 2025'te yzde 3,1, 2026'da yzde 3,9 olmasn ngrrken, salkta srdrlebilirlik iin mali disiplini vurguluyor.

Faruk nalan/ Yazar

stanbul'un grkemli hastanelerinin koridorlarnda ya da Rize'nin sakin krsal kliniklerinde Trkiye'nin salk sistemi, frtnal gemiine ramen sessiz bir verimlilikle iliyor. Bir zamanlar ekonomik krizler ve siyasi alkantlarla paralanm bir sistemdi; ancak evrilerek gelimekte olan ekonomiler iin bir umut haline geldi – evrensel kapsamann en son yeniliklerle bulutuu bir yer. Trkiye'de salk sistemi sadece kazanmlarn korumakla kalmyor; pandemi sonras bir dnya iin kendini yeniden tasarlyor. Gazze'nin kuatlm servislerinden krsal Amerika'nn opioid glgesine kadar kresel salk eitsizlikleri derinleirken, Trkiye'nin hikayesi nadir bir iyimserlik dozu sunuyor: Cesur reformlar ve diplomatik incelikle harmanlanm bir yaklam. Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan'n 2003'te balatt Salkta Dnm Program (HTP), bu evrimin temel tadr. Erdoan'n vizyonu altnda sistem, cepten salk harcamalarn toplamn yzde 20'sinden yzde 15'ine drd; bebek lm oran 2019'a gelindiinde 1000'de 29'dan 9,1'e geriledi. Yaam beklentisi bir on ylda 71'den 75 yla ykseldi. Bunlar soyut rakamlar deil; faturalardan korkup kontrolleri atlayan ailelerin sessiz zaferleri. Erdoan'n liderlii, son 22 ylda yatak kapasitesini 13 kat artrarak, yeni modern hastanelerin inasn hzlandrm; btede bu yatrmlar n plana kmtr.

Aile hekimliini gleniyor

inde bulunduumuz dnem de, bu vizyonun devam niteliindedir; pandemi kaosunda stanbul'un kamu saln koordine ettii n saflardaki deneyimiyle aciliyet katyor. "Salk sadece tedavi deil – retimdir," dedi salk Bakan Kemal Memiolu Kasm 2024'teki 10. Trk Tp Dnyas Kongresi'nde, "retici Salk Modeli"ni tantarak. Bu plan, aratrmay, retimi ve datm birletirerek Trkiye'yi yabanc bamllklardan kurtaryor – ithal ktlk yerine yerli alar ve ilalar dnn. Tedarik zinciri krlganlklarndan hl szan bir dnyada, bu akll bir dn. in ve ABD ile ortak retim grmeleri masada, yerel tevikler ise biyoteknoloji start-up'larn patlatyor. Erdoan'n genel ekonomik reformlaryla entegre edilen bu model, salkta kendi kendine yeterlilii pekitiriyor. Ancak gerek sihir, detaylardaki deiimlerde yatyor. Haziran 2025 yasas aile hekimliini glendiriyor, performans temelli cretleri yaygnlatryor; hastanelere daha fazla zerklik verirken Genel Salk Sigortas'n........

© Açık Görüş