Cumhuriyet’in temel taşı
“Yunanı nasıl denize döküp hizaya getirmişiz ? İngilizi nasıl İstanbul'dan çıkarmışız?
Dünyanın süper güçleriyle masaya nasıl eşit oturmuşuz?
Anadolu'da 10-11 milyon savaş artığı yaşıyor aç-bilaç parasız.
Yüzde 95'i elifi görse mertek sanacak kadar alfabesiz...''
Devrimci yazar, gazeteci İlhan Selçuk, 1998 yıllında Cumhuriyet Gazetesinde yazdığı “Gel de şaşma” başlıklı makalesine bu cümlelerle başlıyordu. Söz ettiği yıllar 1922-23 yıllarıydı. Nüfusun yüzde 80'i kırsal bölgede. Bebek ölümleri yüzde 70'lerde. Doktor sayısı 350, sağlık memuru 450, 135 de ebe var. Pek az şehirde eczane bulunuyor. Salgın hastalıklar kol geziyor. 3 milyon insan trahom hastası. Sıtma, tifo, tifüs, verem, frengi salgın halinde. Ekmeklik un dışarıdan geliyor. Sanayi ürünleri ithal. Telefon, makina, motor yok. Elektrik İstanbul ve İzmir'in bazı semtlerinde kullanılmakta. Karayolları yetersiz. Toplam 4 bin kilometre demiryolu var. Doğuda Şeyhler, ağalar, aşiretler düzeni var...
Yunan İzmir'de denize döküleli daha 2 ay bile olmamış. Çiçeği burnunda Dışişleri Bakanı İsmet Paşa, 4 Kasım'da ayrıldığı Ankara'dan, 11 Kasım'da........
© 9 Eylül Gazetesi
