Türkiye’de tarımsal üretimin ve onun başlıca çıktısı olan gıda ürünlerine ulaşımın çok sayıda sorunu var. Bir başka deyişle tarımını acıklı durumu söz konusu.

“Tarımın Acıklı Durumu Üzerine Manzaralar”a örnekler vermeden önce, bu durumun kök nedenine bir bakalım.

TARIMIN ACIKLI DURUMUNUN KÖK NEDENİ NE?

Birincisi, 1980’li yıllardan beri uygulanan tarım politikalarıyla, çokuluslu gıda ve tarım şirketleri yönlendiriciliğinde, özellikle işletmelerin büyük bir çoğunluğunu oluşturan aile işgücü temelli küçük ve orta ölçekli işletmeler yerine, şirket tarımcılığının öne çıkarılması ve olağanüstü desteklerle özendirilmiş olması.

İkincisi ise, çiftçilerin güçlü örgütlere sahip olmaması. Çok sayıda çiftçi örgütü olmasına karşın işe yaramaması.

Bu iki etmenin sonucu olarak kırsaldan kentlere göç başladı ve sürüyor. Tarımsal nüfus azaldığı gibi çiftçilerin yaş ortalaması neredeyse 60’a dayandı. Önemli miktarda toprak ekilmediği için insan başına tarımsal üretim artmadı.

Lütfen kimilerinin “Tarımda Avrupa’da birinciyiz” sözlerine bakmayın. Önemli olan insan başına üretimin artmasıdır.

TARIMDA MALİYET ENFLASYONU DAYANILMAZ DÜZEYDE

Tarımda maliyet enflasyonu, girdi maliyetlerinin giderek artmasından etkiliyor. Girdi maliyetleri arasında mazot, gübre, ilaç ve sertifikalı tohumun toplam maliyet içindeki payı, oldukça yüksek bir seyir izliyor.

Örneğin uzmanlara göre Türkiye, tükettiği gübrenin yarısını ithal ediyor. Ancak Türkiye'de üretilen gübrenin hammaddesi de, yüzde 80-90 oranında ithalatla karşılanıyor.

TÜİK verilerine göre son 1 yılda gübre fiyatında yüzde 152 oranında artış yaşanmış. Buna karşılık çiftçiler ve sektör temsilcileri ise bu artış miktarının, gerçekte yüzde 315 civarında seyrettiğini kaydediyorlar.

Son bir haber: Haziran 2025 ayında 19 bin 625 TL olan ÜRE gübresinin fiyatı yüzde 38.5 oranında artarak 27 bin192 TL olmuş. Peki, en büyük üreticilerin Eti Gübre (Bir Cengiz Holding İştiraki),Yıldızlar Entegre Holding ve Gübretaş olduğunu çok kişi biliyor mu?

TARIMSAL DESTEKLER: YETERSİZLİK VE MAĞDURİYET

Tarım uzmanları, 2006’da çıkarılan........

© 12punto