Büyük savaşları anlatan çoğu da gözleme dayalı kitap ve makale hep yazılır da savaşın büyük romanının yazılması hep aradan biraz zaman geçtikten sonra olur. Örneğin Birinci Dünya Savaşı 1918 yılında sonuçlandı ama savaşın büyük romanı ancak 1929 yılında çıkabildi. Erich Maria Remarque’un “Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok”u ancak bu tarihte yayınlanabildi.

***

Büyük savaşların neden olduğu şok, insan bilinçaltını tahrip eden sarsıcı etkisi, duyguların çeşitliliği ve insanın acı şeyleri unutma ihtiyacı nedeniyle bazı hatıraları beyninden silmesinin savaşlara dair romanların yazılmasını biraz geciktirdiği söylenebilir.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra savaşın büyük romanının gelme süresinin kısaldığını söyleyebiliriz. Çünkü Norman Mailer’in “The Naked and The Dead” romanı 1949 yılında yayınlandı. Savaşın romanının yayınlanmasının bu defa daha erkene çekilmesinin yazarının savaşta toplumsal bilinçaltının çok daha az darbe aldığı Amerika’dan olmasının payı da olabilir.

O savaşta Avrupa insanının duygu dünyası paramparça oldu. Bilinçaltlarına dehşet yerleşti. Örneğin Austerlitz kitabının yazarı W.G. Sebald havadan yapılan hedefsiz, rasgele saha bombalamalarının sıradan insanı nasıl tahrip ettiğini, bilinçaltlarını nasıl mahvettiğini anlattığı kitabı “On The Natural History of Destruction” yayınlanana kadar Alman vatandaşlarının savaşın sonunda kendilerine yönelik cezalandırma bombalamaları nedeniyle dehşeti nasıl kafalarından silip unutmaya çalıştıkları da tam bilinemedi. Dolayısıyla bu........

© 10 Haber