18. yüzyıl “Melankolinin Yüzyılı” olarak da adlandırılır. Bunda Goethe’nin 1774 yılında yayınlanan”‘Genç Werther’in Acıları” çalışmasının da etkisi olmalı diye düşünüyorum.

Belki de tüm zamanların en büyük düşünürlerinden bir tanesi olan Goethe’nin entelektüel ilgisi çok geniş bir yelpazedeki konulara yönelikti. Edebiyatçı, ressam, siyasetçi ve doğa bilimci olan Goethe uzun yıllar sonra Wittgenstein’ı bile derinden etkilemiş olan “Renk Öğretisi” kitabını yazmış ve döneminde Avrupa’da İslam karşıtı düşünceye karşı mücadele veren önemli bir İslam medeniyeti uzmanı da olmuştu.

Anlayacağınız Goethe çok parlak bir beyne ve çok derin bilgilere sahip olan önemli bir düşünürdü. Bu çaptaki büyük bir düşünürün neden Yeşilçam’ın film yapımcılarının bir an bile düşünmeden üstüne atlayıp filmini çekecekleri türde bir kitap yazmış olduğu benim için hâlâ bir muamma.

Evet hemen herkesin en azından duymuş olduğuna inandığım “Genç Werther’in Acıları” kitabından bahsediyorum. Schopenhauer tarafından bile edebiyatçılığı övülen bu derin insanın neden o türde basit içerikli bir kitabı yazmaya giriştiğini uzun süredir anlayamıyordum.

Gerçi kitap 1774 yılında piyasaya çıkar çıkmaz nerdeyse tüm Avrupa’da yer yerinden oynamıştı. Genç bir erkeğin umutsuz aşkının yani kara sevdasının anlatıldığı kitabın bu konusuyla bu kadar yoğun ilgi çekmesi ve insanları etkilemesi belki şaşırtıcı değildi ama bu bile konuyu neden illa Goethe’nin işlemesi gerektiği sorusunu cevaplamaya yetmiyordu.

Acaba Goethe bile o günlerde hızlı şöhret ve etkinlik sahibi olma yolunun böylesine basit bir konuda kolay okunabilen bir kitap yazmakta yattığını görmüş olabilir miydi? Bu tabii ki olabilirdi çünkü o kitaptan sonra Goethe birdenbire tüm dünyada çok meşhur oldu ve sonraki yaşamında ne yaparsa yapsın bu kitabın getirdiği gücü de kullandı.

Kitaptaki genç Werther’in yaşında umutsuz olmayan yani kara olmayan sevda dışında bir tür aşk olabilmesi neredeyse çok ender görülen bir gelişme olduğundan Almanya’nın ve tüm Avrupa’nın çalkantılı bir dönemden geçmekte olan genç nüfusu kendilerini kitapta anlatılan, başka bir adamı seven ve sonradan onunla evlenen kadına umutsuzca........

© 10 Haber