Evim Var Ama Yok: Fransa’da Yaşam boyu Kira (Viager) Sistemi
Paris’te ev ararken, Saint-Germain’de bir daire ilanı dikkatimi çekti: Balkonundan Eyfel Kulesi görünen tarihi bir yapı, şömineli salon, konum harika… Üstelik piyasa değerinin @ altında.
Heyecanla emlakçıyı aradım. Cümle daha bitmeden şu yanıt geldi:
“Viager, monsieur.”
Yani: “O ev aslında satılık değil, hayatı boyunca yaşanacak bir hikâyeye kiralanmış.”
Fransa’ya özgü bu sistemde, yaşlı bir mülk sahibi evini satıyor ama yaşamı boyunca içinde oturmaya devam ediyor. Mülkiyet, ancak vefatından sonra alıcıya geçiyor. Sistem üç temel unsura dayanıyor:
1.Bouquet (Peşin Ödeme): Evin değerinin –30’u peşin ödenir.
2.Rente Viagère (Aylık Ödeme): Satıcı hayattayken düzenli gelir alır.
3.Usufruct (Kullanım Hakkı): Satıcı, yaşamı boyunca evde oturur.
Yaşlı biri için bu model, evinden çıkmadan yaşam boyu güvence demektir. Alıcı içinse, sabırla beklenen ama piyasanın çok altında değerle sahip olunacak bir gayrimenkul.
1965’te, 90 yaşındaki Jeanne Calment, Arles’teki evini noter André-François Raffray’e viager yoluyla satar. Anlaşmaya göre Calment’e ayda 380 frank ödenecek, vefat ettiğinde mülk Raffray’a geçecektir.
Ancak Calment tam 32 yıl daha yaşar ve 122 yaşında hayatını kaybederek tarihin en yaşlı insanı olur. Raffray ise ondan iki yıl önce........
© 10 Haber
