Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump’ın Washington’daki son görüşmesinden sonra kamuoyu yine yüzeysel tartışmalarla meşguldü. “Trump sandalyesini tuttu mu, iltifat etti mi, seçimde hile lafı etti mi?” gibi magazinleşmiş detaylar manşetleri doldurdu.

Oysa esas soru hâlâ ortada duruyor: Bu görüşmeden ve genel olarak Türkiye–ABD ilişkilerinden ülke olarak ne kazandık, ne kaybettik?

Uluslararası ilişkilerde semboller değil, çıkarlar belirleyicidir. Fotoğrafların, törenlerin, sözlerin ötesine geçip somut tabloya, uzun vadeli etkilerine ve stratejik yönelimlere bakmamız gerekiyor.

F-16 Modernizasyonu-Zorunlu Bir Ara Çözüm: Yıllardır beklenen 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı ve 80 modernizasyon kitinin satışı nihayet Kongre’den geçti. Teslimatlar 2026’da başlayacak. Bu anlaşma Türkiye’nin hava gücünü güncellemek açısından önemli; ancak F-35 programından çıkarılmamızın açtığı stratejik boşluğu kapatamayan geçici bir çözüm niteliğinde. ABD açıkça belirtiyor: Ankara, S-400 sistemini tamamen devre dışı bırakmadıkça F-35 programına dönüş mümkün değil. Bu da önümüzdeki yılların en kritik savunma dosyalarından biri olmaya devam edecek.

Enerjide Çeşitlenme ve Arz Güvenliği: BOTAŞ ile ABD’li tedarikçiler arasında imzalanan 20 yıllık LNG anlaşması, yılda yaklaşık 4 milyar metreküplük gaz tedarikini garanti altına alıyor. Bu, Türkiye’nin enerji arz güvenliğini güçlendirirken Rusya’ya bağımlılığı da azaltacak stratejik bir adım. ABD’nin kaya gazı ihracat kapasitesinin artmasıyla, enerji alanında iş birliğinin derinleşmesi muhtemel.

Ticaret Hacminde Artış ve Yeni Ufuklar: İkili ticaret 2024’te 43 milyar doları aşarak son yılların en yüksek seviyesine ulaştı. 100 milyar dolarlık hedef hâlâ uzak ama artış eğilimi ve yatırım ilgisi devam ediyor. Türkiye, ziyaret öncesi bazı gümrük vergilerini düşürerek jest yaptı; Washington’dan da benzer adımlar bekleniyor. Çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmasının güncellenmesi için başlatılan süreç ticareti daha da kolaylaştırabilir.

Havacılık ve Yatırımda Yeni Sayfa: Türk Hava Yolları’nın Boeing ile yaptığı yeni uçak siparişleri, sadece sivil havacılığı değil, teknoloji transferi ve tedarik zincirini de etkileyecek. ABD yatırım fonları ile Türkiye Varlık Fonu arasında kurulması planlanan stratejik ortaklık platformu ise sermaye akışı ve teknoloji alanında yeni fırsatlar yaratabilir.

F-35 Fiyaskosu: Bedeli Ödenmiş Ama Alınamamış Bir Gelecek: Türkiye, 1.4 milyar dolar ödediği halde F-35 programından çıkarıldı. Ne uçaklar teslim edildi ne de para iade edildi. Zirvede bazı ihtimaller konuşulsa da somut bir ilerleme sağlanmadı. Bu mesele yalnızca bir savunma teknolojisi sorunu değil; Türkiye’nin uzun vadeli caydırıcılığı açısından stratejik........

© 10 Haber