Akdeniz’de mikroplastikleri bünyesinde toplayarak fırtınalarda kıyıya taşıyan çevre dostu Neptün Topları. (Foto: @NeptuTherm)

Akdeniz’in sığ kıyılarında yürürken, dalgaların ayaklarınızın dibine bıraktığı yosun parçaları arasında farklı bir şeye rastlayabilirsiniz. Avuç içi büyüklüğünde, lif lif sarımtırak toplar… İlk bakışta sıradan yosun gibi görünebilir, oysa bunlar Neptün’ün armağanı olan Posidonia oceanica türünün oluşturduğu deniz çayırlarının ölü yapraklarından doğan “Neptün toplarıdır.” (*) Fakat bu topların içi artık doğal değil; insanın ardında bıraktığı en sessiz, en görünmez atık olan mikroplastiklerle yüklü.

Deniz bize açık bir mektup yazıyor: “Atıklarınızı saklayamam, onları size geri gönderiyorum.”

Sessiz Ormanların Gizli Yükü

Deniz çayırları okyanusların en sessiz kahramanlarıdır. Bir metrekarelik alan, onlarca litre oksijen üretir; yüzlerce tür için yuva olur; dalgaları yumuşatır, kıyıyı korur ve karbonu depolayarak iklim krizine karşı görünmez bir kalkan görevi görür. Ama bugün bu sualtı ormanları hiç istemedikleri bir yükün altında: plastik.

Nature Scientific Reports’ta yayımlanan bir çalışmaya göre (Sánchez-Vidal A. ve ark., 2021); Posidonia oceanica‘nın oluşturduğu bu lif yığınları, bir kilogram materyalde neredeyse 1500 kadar plastik parçası içerebiliyor, çoğunluğu polimer filament ve fiberlerden oluşuyor. Araştırmacılar, bu deniz çayırlarının adeta doğal bir filtre gibi çalıştığını, mikroplastikleri yakalayıp kıyıya kadar taşıdığını ortaya koyuyor. Başka bir analiz, bu mekanizmanın Akdeniz genelinde her yıl yaklaşık 900 milyon plastik parçacığını yakalayabileceğini öne sürüyor; bu sayı, sorunun yalnızca ekolojik değil aynı zamanda sistemik boyutunu da işaret ediyor.

Doğa kendi ritmiyle temizlik yapıyor; ama bu temizlik bize sessiz bir uyarı içeriyor: hiçbir ekosistem, insanın çöpünü sonsuza dek saklayamaz. Bu uyarı özellikle geri dönüşümü yüzlerce yıl sürecek materyaller için daha da geçerlidir.

Mikroplastiklerin Karanlık Yolculuğu

Mikroplastikler yalnızca Akdeniz’in meselesi değil. Nehirlerden taşınarak denize ulaşan bu parçacıklar, balıkların midesinde, deniz........

© yetkinreport.com