Mal satmak bizde sevimsizdir. Alınmış alınmıştır bir kere. Ne alırsan ucuza alırsın hem.

Hatta Anadolu’da miras malı satmak ar sayılır. Mal satanlara iyi gözle bakılmaz, müflis görülür.

Bunlar düstur. Gençlere hayat dersi. Konumla da bağlantılı ama tümüyle değil.

Dağ gibi kamuda verimlilik meselesi üç beş ya da üç yüz beş yüz her neyse araba satışına kurban ediliyor.

Osmanlı’da kamuda yükseltme için maldan mülkten fedakârlık yapıp vakıflar kurmak ve kalkınma projelerinin sponsoru olmak gibi işlerin belirleyici görüldüğü kaydedilir. Paşa ünvanlı isimlerle anılan birçok cami, külliye, çeşme, imaret bulunması belki bu yüzden yahut bu sayededir. Fakat bu usulün eleştirildiğini, müsadere ithamıyla yüzleştiğini görürüz.

Cumhuriyet’e geçişle bu iklim de değişmiştir zaten. Yükselenler fakirleşmez aksine zenginleşir. Cumhuriyetten beklenenin bir kısmının da bu olduğunu sanırım söylemeye gerek yoktur. Sonuçta cumhuriyette yükseltme alt gelir grubundan da olabilir. Kapitalizm de bu yüzden cumhuriyet taraftarıdır. Efendilerin değişmediği ama diğerleri arasında aşağı yukarı hareket mümkün olduğu için... Bu mekanizma kapitalizme işlerlik kazandırır.

Yükselenlerin zenginleşmesi çoğu durumda ise sevimsizdir. Şaibeli bile görülür ki bu da........

© Yeni Şafak