Sovyetler Birliği’nin çöküşü Amerika Birleşik Devletleri açısından mutlak bir zafer olarak algılandı. ABD’nin dünyâ hegemonyasının önünde hiçbir mâni kalmamıştı. II.Umûmî Harp sonrası ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği tarafından kurulan bir dünyâ dengesinin devâm ettirilmesi artık gerekmiyordu. ABD tek taraflı olarak, inşâsında kendi harcının da olduğu bir sistemi azgın bir şekilde yıkmaya başladı.

Aslında bu azgınlaşma, ABD’de daha 1970’lerin sonlarından itibâren dengeci elitlerin yerini almaya başlamış olan Neocon yeni elitlerin senelerdir aklına koyduğu mutlak ABD hegemonyası idealinin hayâta geçirilmesinden başka bir şey değildi.

Para, silâh ve kültürel/ideolojik üstünlük

ABD’deydi. O hâlde ne için durulsundu ki? Uluslararası düzlemde ,şöyle böyle işleyen her çeşit norm ABD postalları altında ezildi. Dünyâ hızla önü alınmaz kaoslara sürüklendi.

Bu dar görüşlü bir bakıştı. Çünkü Sovyetler Birliği’nin yıkılması esâsen

komünist modelin iç çelişkilerinden kaynaklandığı kadar; belki de ondan daha fazla olarak küresel sistemik bir krizin

neticesiydi. II.Umûmî Harp

sonrasında inşâ edilen

Dünyâ Sistemi

temelde kuvvetli ortak paydalara sâhipti. Aslında ortada bir kapitalizm-sosyalizm çatışması çatışması yoktu. Sovyetler Birliği ,sistemin en kuvvetli müşterek paydası olan

yeniden bölüşümü esas alan devletli kapitalizmin

en katı formuydu. Bu katılık,

devletli kapitalizmin devletçi kapitalizme dönüştürülmesinden

kaynaklanıyordu. Komünist blok yeniden bölüşümü bürokrasinin insâfına bırakmıştı. Buna mukâbil , meselâ 1960’larda Batı Avrupa, adına

Ren kapitalizmi

denilen devletli kapitalizmin görece daha yumuşak bir formunu temsil ediyordu. Burada yeniden bölüşüm sınıflar arasındaki pazarlığa bırakılmıştı. Batı’yı Doğu karşısında demokratik kılan da buydu. ABD’de de durum farklı değildi.

New Deal

, devletli kapitalizmin bir başka örüntüsünü temsil ediyordu.........

© Yeni Şafak