Dil; harf, kelime ve cümlelerden oluşan oyuncularla; kendilerini belirginleştirmek için ustalığa soyunmuş, böylece edebiyat ve bedii sanatlar başlarını gizli duran bölgelerden çıkararak göstermişlerdir. Şiir, yeryüzünün en güzel atına binerek biraz gurur, biraz kibir ve biraz da tevazu ile soylu savaş alanlarında en gür seda ile en keskin bıçak gibi dolaşarak kentlere inmiş, insanların yüreklerinde aşkın iksirine dönüşerek dolambaçlardan dolambaçlara atını kırbaçlayan bir bağışın sahibi olarak boy göstermiştir. Burada şiiri itham eder gibi olduk lakin şairine izafeten bu haller tezahür eder. Hiçbir hal, hiçbir makam ve hiçbir elde ettiğimiz icat, teknoloji, üretim ve yazın halleri de gurur, kibir gibi kötü hasletleri asla kabul etmez. Yakıştırılsa da doğru değildir. Roman, ülkelerin tarihlerinden, coğrafi konumlarından ve insan manzaralarından faydalanır. Roman ve hikâye burada birbirini tamamlar. Sosyal anlayış ve yaşantılar; “Suç ve Ceza’yı, Savaş ve Barış’ı, Vadideki Zambak'ı, Kızıl Elma’yı, Beyaz Geceler’i, Yüreğinin Götürdüğü Yere Git, Bozkurtların Ölümü, Huzur, Kırk Haramiler, Binbir Gece Masalları, Kelile ve Dimne, Upanişadlar gibi” eserlerde anlatıldığı üzere değildir. Hayat dinamiktir.

İlk insanla başlayan yücelik bildiri sahiplerinin, ulu ermiş ve dervişlerin, savaşların ve göçlerin tekli, çiftli ve çoğul hikâyeleri, bu coğrafyanın ve geniş insanlık coğrafyasının kahramanlık, halk ve çağdaş insanlığın dramlarından sultanlık bahçesinin güllerinden ıtırlar üretmiştir elbette. Edebiyat, şiir ve sanat bu dilin, bu etkinin gelişmesine elbette yardımcı olmuştur. “Yusuf ile Züleyha” kıssasının anlatıldığı benzeri Kuran hikâyelerinin sırlarına ulaşmadıkça okuyup geçmenin pek de anlamı yoktur. Günümüzün “Yokuşa Akan Sular”ı ince bir çizgiyle bakmayı öğreterek bizleri “Uzun Hikâye”ye götürmelidir. “Gül Yetiştiren Adam’ı anlamadan sırlarla dolu insanlık dünyasının “Halikarnas Balıkçıları”ndaki çığlık ve anafor bir şey söylemeyecektir. “Kendini Arayan İnsan” sana ne söyler........

© Yeni Birlik