Nihayet geçtiğimiz hafta, Rafah’ta Netanyahu’nun bile “trajik hata” olarak tanımladığı yerinden edilmiş sivillerin kaldığı kamplar hem de Uluslararası Adalet Divanı’nın Rafah operasyonunu durdurma kararı vermesinden hemen sonra İsrail tarafından bombalamasını müteakip Biden yönetimi “yeter yeter demektir” anlamına gelen bir konuşma ile üç aşamalı bir ateşkes önerisinde bulundu. Şu ana kadar kulisler bu öneriyi ve ABD’nin tutumunu ciddiye almakta zorlandıklarını gösteren sinyaller veriyorlar. Çünkü geçtiğimiz haftalarda benzer Amerikan yalpalamaları konusunda söylediğimiz şeyi, bu son açıklamalar için de söylememiz gerekiyor. ABD Yönetimi, İsrail’e patronun kim olduğunu gösterdiği bir Regan anında değil.

Biden’ın ateşkes önerisi

Bunu temel nedenlerinden biri Ortadoğu’daki dengeler ve ABD’nin bu dengelere nasıl müdahil olması gerektiği konusunda kararı verememiş olması. Ayrıca İsrail’in yenildiğinin görünür hale gelmesini de arzu etmiyor zira bu ABD’nin Ortadoğu’da müttefikleri adına ve müttefiklerinin dahil olduğu güvenlik eksenleri kurarken nasıl başarısız olduğunu, bütün bölge dinamiklerini nasıl yanlış anladığını gözler önüne serecek. Bu iki neden İsrail’in arkasından tamamen çekilmesine engel oluyor ama olası tırmanmanın sonuçlarını da bizzat üstlenmek istemediğinden, ya da sonuçları kontrol edebileceğine güvenmediğinden İsrail’in elini İran karşısında serbest de bırakmıyor. Bu nedenle İsrail adına bazı tırmandırma seçeneklerinin önü kapalı, Gazze-Batı Şeria eksenine sıkışmış, defalarca belirttiğimiz gibi kaybedilmiş bir savaştan medet bekliyor. Bu arada İsrail’in sadece Rafah dahil Gazze’deki uygulamaları değil Batı Şeria’daki uygulamaları da uluslararası normlar ve yasal sistem açısından çok sorunlu, tepki toplamaya devam ediyor. Bu resim karşısında Biden yönetimi seçimlere 5-6 aylık bir zamanın kaldığı ABD’de Uluslararası Adalet Divanı ile kavga etmenin çok iyi bir tercih olmadığını da düşünüyor. Al Jazeera’nın aktardığı bir son ankete göre Biden Yönetimine Amerikalı Arapların desteği ’nin altına düşmüş durumda. ABD’de Trump’ın aleyhine verilen hükmün seçimleri nasıl etkileyeceği tam bilinmezken, Demokrat Parti için bu rakamlar ve konunun Demokrat Parti’yi bölüyor olması büyük bir maliyet. Tüm bunların sonucunda, yani gerçek bir stratejik karardan ziyade istenmeyenlerle çevrili olmanın vermiş olduğu sıkıntı ile Biden, İsrail politikasında yalpalama olarak görülecek bir eylemde bulunuyor, içerisinde verilen mesajın tam tersi izlere de sahip karmaşık bir söylemin içerisine atlıyor.

Biden, ateşkes önerisinde bulunurken İsrail’e ve Hamas’a bu öneriyi kabul etmelerinin iyi olacağını söyledi. İlginçtir, önerinin özü daha önce İsrail-Hamas ateşkesi müzakere masasında olan önerilerden farklı değil. Bu açıdan daha önce Hamas’ın kabul etmiş olduğu öneriden de farklı değil. Özellikle önerinin 6 haftayı kapsaması planlanan ilk kısmı ateşkes ve İsrail’in Gazze’den çekilmesini öngörüyor ki bu noktada Hamas’ın şu ana kadar öne sürdüğü kırmızı çizgilerden biri kısmen karşılanıyor. Dolayısıyla Biden Yönetiminin eğer ciddi ise Mısır ve Katar’a Hamas’a baskı yapmak konusunda uyarmanın ötesine geçmesi ve İsrail’i ikna etmesi gerekiyor. İşte bu noktada yukarıda saydığımız nedenlerle ABD Yönetimi yalpalamaya devam ediyor. İsrail’e “Hamas’ın artık 7 Ekim saldırısı gibi bir saldırı yapabilecek gücünün kalmadığını” söylüyor. İsrail açısından bu zarar görmüş caydırıcılığının tedavisi değil, zaten bir aktör için caydırıcılık hasar aldığında........

© Yeni Birlik