Türkçe, son bir asırda harfte, elifbâda soykırım, kelimede ırkçılık yaşadığı için mâruz kaldığı görülmemiş kötülüklerden dolayı bugün melez dil olma durumuna sürüklendi. Oysa Kanunî Çağında hudutlarımızı 23 milyon 400 bin km2’ye ulaştırırken diğer yandan lisanımızı da âlim, evliyâ, şâir ve mütefekkirlerimizin kalem, kelâm, gönül ve tefekkürleriyle imparatorluk dili yapmıştık… Hemen her birimizin lisede edebiyat ders kitabını okuduğumuz Nihad Sâmi Banarlı’nın güzel bir sözü vardır. Yahya Kemâl ufkundan nasîbli merhum şöyle der: -Ecdâdımızın fethettiği topraklar, vatanımız olduğu gibi onların fethettiği kelimeler de özbeöz Türkçedir!.. Bu cümle, her nev’î ile ırkçılığa reddiyedir. Milliyet, cehâlet yahut ihanetle yanlış tefsir edilerek varoluşumuz, "küçük olsun, benim olsun!" kısırlığına sürüklenirse; ülke, daralır, lisân, kabile dili kifâyetsizliğine geriler. Bizim 20’nci asır hazîn hikâyemizin, bir başka ve fakat taş gibi hakîkat olan bir gereceği de budur. Şuraya kadar sarf etiğimiz 132 kelimenin anlam arayışı, başlıktaki "yetim-i akran olmak" sözü içindir. Bu da lügatlerimizdeki nice on bin kelime ve deyim gibi ilim, edebiyat ve kürsü ve gündelik hayatımızın zenginliklerindendi. Bugünse diğer benzerleri gibi terk edilmişliğin anlaşılmazlığına düşmüştür. Mevzubahis lafzı, açıp izâh etmek maksadıyla "yetim" ve "akran" kelimelerine ve ardından da "öksüz"e temas edeceğiz: Yetim, babası vefât etmiş çocuğa; öksüzse annesi ölmüş yahut hem annesi ve hem de babası ölmüş çocuğa denir. Sevgili Peygamberimiz -aleyhisselâm- önce yetimdi sonra öksüz de oldu. Yetim kelimesi Arapça iken, öksüz, eski Türkçede anne demek olan “ögsüz”den gelir. Bugünse yaşayan Türkçede "yetim ve öksüz" diyerek müteradif, eş anlamlı olarak ve yek diğerinin yerine de kullanmaktayız. Akran da Arapçadır ve yaşıt, yaşdaş demektir. O hâlde görüldüğü üzre "yetim-i akran" olmanın insanın, yaşıtından yetim kalması anlamında olduğu anlaşılmaktadır. En kısa söyleyişiyle "arkadaştan yetim kalmak"tır. Pekâlâ böyle denemez........

© Türkiye