Dört mezhebin imâmları, müctehid-i mutlaktır. Bu dört imâmdan sonra müctehid-i mutlak yetişmedi... “Müctehid”: “İctihâd makâmına yâni Kur'ân-ı kerîmden, hadîs-i şerîf ve diğer dînî delîllerden hüküm çıkarma derecesine yükselmiş büyük dîn âlimi; bütün İslâm ilimleri ve zamânın fen bilgilerinde söz sâhibi âlimdir.” “Müctehid-i Mutlak”: “Dînî hükümleri, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden ve diğer dînî delîllerden (kaynaklardan) istinbât ederken, çıkarırken kendine mahsûs kâide ve usûl koyan müctehiddir.” Buna, “müctehid fiş-şer'” ve “müctehid-i müstekıl” de denir. “Dört mezhebin imâmları, müctehid-i mutlaktır. Bu dört imâmdan sonra müctehid-i mutlak yetişmedi. Hiçbir âlim müctehid-i mutlak olduğunu iddiâ etmedi. Yalnız, Muhammed Cerîr-i Taberî, böyle bir iddiâda bulundu ise de, hiçbir âlim bu sözünü kabûl etmedi.” (İmâm-ı Şa'rânî) İslâm hukûkuna dâhil bütün konuları düzenleyen ve öğreten ilme “Fıkıh ilmi” denir. Fıkıh ilmini ilk olarak sistemleştiren İmâm-ı A’zam Ebû Hanîfe’dir. Onun talebeleri ve diğer müctehid âlimler daha da geliştirmişlerdir. Büyük fıkıh âlimi İbn-i Nüceym (rahimehüllah)........

© Türkiye