Türk Devletleri Teşkilatı ve Özbekistan Cumhuriyeti


Naci YENGİN

Türk devlet ve toplulukları farklı tarihi süreçlerden geçerek günümüze kadar gelmişlerdir. Her ne kadar Türkistan toprakları Rusya’nın isimlendirmesiyle Orta Asya olarak zihin ve bilim dünyasına hakim olmuş gibi görünüyorsa da bunun kalıcı bir coğrafi tanımlama olamayacağı açıktır. Rusya’nın Çarlık döneminde başlattığı Türk devlet ve topluluklarını ayırma, farklılaştırma ve kendine bağlama politikaları sonucu olarak ağız, lehçe, dil ve neredeyse etnik köken farklılıkları oluşturulmaya çalışılmıştır.
Ancak Türk devletlerinin 1991 sonrası bağımsızlıklarını tekrar kazanmaları yeni bir heyecan ve kültür birlikteliğinin yolunu açmıştır.
Sizlere Özbekistan Cumhuriyeti öncesi Buhara Emirliğinden bahsetmek istiyorum. Buhara Emirliği 1920 yılında Ruslar tarafından işgal edilmiştir. Buhara Emirliği ailesi Afganistan’da yaşamak zorunda kalmışlardır. Buhara Emiri Alim Han’ın ailesi 1983’te Türkiye’ye yerleşmiştir.

Çarlık Rusya ve SSCB dönemlerinde oluşturulan Türk kültürü ve tarihine karşı baskılara rağmen aradan geçen yüzlerce yıllık tarihi süreç kopukluğuna rağmen Türkler dil ve kültürel değerlerine bağlı kalarak birbirini unutmadı.
Türk Devletleri Teşkilatı içinde Özbekistan çok önemli bir yerdedir. Özbekistan’ın köklü tarihi içinde Buhara Emirliğini tanımak gerekir.


Özbekistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması sonrası 31 Ağustos 1991 yılında tekrar bağımsızlığına kavuştu. Özbekistan’ın bağımsızlığına kavuşmasına en çok sevinenlerin başında Özbekistan coğrafyasında hükümdarlık yapmış Buhara Emir’i Alim Han’ın çocuk ve torunları geliyordu.
Türkiye, 1991’in Aralık ayında Özbekistan'ın bağımsızlığını tanıdı. İki kardeş ülke arasında........

© tarihistan.org