Diğer

20 Mayıs 2024

Diyabetli çocukların sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmeleri için diyabetin dilini ve matematiğini öğreten kapsamlı eğitime, artık çalışmayan pankreastaki beta hücreleri gibi insülin sağlanmasına, gerekirse bunun için teknoloji (sensörler, insülin pompası) kullanmaya, kararında ve düşük glisemik indeksli karbonhidrat tüketmeye, günlük yaşamın düzenli olmasına ihtiyaç vardır. Öte yandan ise, çocuklar haftada 30 saatten daha fazla bir zamanı okulda geçirirler ve okul zamanındaki hedefler, diğer ortamlardaki hedeflerden farklı olmamalıdır. Bunun için de okulda diyabet bakımının iyileştirilmesine ve diyabet yönetiminin 24 saat olarak düşünülmesine ihtiyaç vardır.

Dünya Sağlık Örgütü ve ülkemizde ÇÖZGER yönergesi diyabeti bir “özel gereksinim durumu” olarak kabul etmektedir. Bu nedenle de okulların diyabetli çocukların okullardaki ihtiyaçlarını (gözetim, kan şekeri düşüklüğünde yardım, enjeksiyon veya insülin pompası ile insülin verilmesi veya denetlenmesi, beslenme desteği, fizik aktivitelere/okul gezilerine katılım ve teşvik, ayrımcılık, damgalanma ve zorbalığa maruz kalma riskinin önlenmesi) çözen bir planlama yapması gerekmektedir. Diyabetli çocukların okullarda desteklenmesi birçok ülkede sorun olmaya devam etmektedir ve 24 Nisan 2023’te ABD Federal Mahkemesi, New York'taki (NY, ABD) devlet okullarına devam eden üç öğrenci velisi tarafından açılan toplu davanın çözümünü onayladı. Davacılar, New York Belediyesi, Eğitim Bakanlığı, Sağlık ve Zihinsel Hijyen Bakanlığı ve Okul Sağlığı Ofisi'nin diyabetli öğrencilerin okula güvenli bir şekilde devam etmelerini ve sınıf arkadaşlarıyla aynı eğitim fırsatlarından yararlanmalarını sağlayamayarak Engelli Amerikalılar Yasası'nı ihlal ettiklerini iddia etmişlerdir.

Bu davanın ve okulda diyabetle yaşamın esası tip 1 diyabetli öğrencilerin akranlarıyla eşit şekilde okul hayatına katılması ve ebeveynlerden okul kaynaklarının eksikliğini telafi etmeleri ve gün boyu çocuklarının tıbbi bakımıyla ilgilenmeleri beklenemeyeceğidir.

Ülkemizde ise 2010 yılından beri yürütülen Okulda Diyabet Programının amacı tip 1 diyabetli çocukları okul ortamında desteklemek ve öğretmenleri/okul hemşirelerini diyabet ekiplerinin bir parçası yapmaktır. Bu konuda birçok ilerleme kaydedilmesine karşın, hala çözülecek birçok sorun vardır.

Bu sorunları konuşmak ve ülkemizde çoğunluğu ilköğretim çağındaki 26 bin civarındaki tip 1 diyabetli çocuğun okul ortamındaki durumlarını değerlendirmek için Okulda Diyabet Programı Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) İl Sağlık Hizmeti Sorumluları toplantısı 17-18 Mayıs 2024 tarihlerine başarı ile yapıldı.

Şu anda MEB’de okul sağlığı ile ilgili çalışmalar, Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İş Yeri Sağlık ve Güvenlik Daire Başkanlığı bünyesindeki Sağlık Hizmetleri Şubesi tarafından yürütülmektedir. Bu şubeye bağlı illerde ve büyük illerin ilçelerinde Sağlık Hizmeti Sorumluları bulunmaktadır ve Okulda Diyabet Programı da bu şubenin sorumluluğunda yürütülen programlardan birisi olarak öne çıkmaktadır.

Toplantının ilk gününde sınıfında diyabet belirtisi olan çocukları fark edip erken tanı konmasını sağlayan ve/veya diyabetli........

© T24