Diğer

T24 Haftalık Yazarı

11 Şubat 2024

Cerrahların ameliyat kararı verirken sınırları geniş tuttuğuna inanılır. Hatta bu yargı "Cerrahlar bulduklarını keserler" noktasına kadar ulaşmıştır. Çok da haksız sayılmazlar doğrusu: Tıbbın ticari bir ürüne dönüşmesinden bu yana hekim kararları, özellikle de cerrahların kararları, sorgulanır oldu. Bir ameliyat önerisinde bulunulduğunda hastalar bunun güvenilir bir hekim tarafından doğrulanmasını istiyorlar.

Hekimler için bazen karar vermek zordur. Tıp matematik gibi bir alan değil. "Doğru" birden fazla olabiliyor, doğru bildiklerimizin de bir süre sonra doğru olmadığı ortaya çıkabiliyor.

Cerrahlar için endikasyon denilen bir kavram vardır: Ameliyat kararının bir hastadaki belirtilere göre en iyi tedavi yöntemi olduğunu belirler. Ancak, gri alanlar da sanılandan fazladır.

Sık yapılan ameliyatlardan biri bademcik ameliyatıdır. 1930'lu yıllarda ABD'deki bir araştırma kapsamında 389 çocuk New York'taki tanınmış doktorlara gönderilerek bademcik ameliyatına gerek olup olmadığı sorulmuş. Bu çocuklardan 174 tanesine bademcik ameliyatı önerilmiş. İlk aşamada ameliyat önerilmeyen 215 çocuk için tekrar görüş istenmiş ve bu kez bu çocuklardan 99 tanesine ameliyat önerilmiş. İkinci kez ameliyat önerilmeyen 116 çocuk için tekrar görüş istendiğinde ise 52 tanesinin bademcik ameliyatı olması önerilmiş. Sonuçta başlangıçtaki 389 çocuktan sadece 64 tanesi ameliyat önerisi almamış.

Neredeyse yüz yıl öncesinden söz ediyorsun denilebilir. Teknoloji ve bilgi dağarcığı genişledikçe davranış şekli ve endikasyonlar da değişti elbette.

Ultrason ve tomografi öncesinde (30 yıl öncesinden söz ediyorum) apandisit tanısı elle muayene sonrasında konuluyordu. Bunu kötü amaçlarla kullanıp her karın ağrısına apandisit diyerek ameliyat önerenler olmadı değil. Hatta apandisit salgını var diyerek herkesi........

© T24