Diğer

T24 Haftalık Yazarı

16 Haziran 2024

Geçen haftaki İtalyan müziği yazım hakkında çok sayıda beğeni ve öneri aldım. Bu sıcak yaz günlerinde aziz milletimin ona dayatılan sahte gündemden ve siyasetten sıkıldığı ve kendisine iyi müzik gibi bir can simidi ya da huzurlu bir liman aradığı kesin. İtalyan müziği için "duygu bombardımanına hazır olun" diye yazmıştım. Bu kez kültürel açıdan daha derinlere gitmeye ve daha yükseklere çıkmaya hazır olun.

Sanatın her dalında zirvelere çıkan örnekler vermiş bir kültür hazinesi olan İspanya'ya üç kez gitmiş olan şanslı kişilerden biriyim. Eşim sevgili Fatoş'la Barselona ve Madrid'i, sevgili arkadaşlarım Kenn, Gail, Ersin ve Nafiye ile San Sebastian'ı ve Bask bölgesini gezdik. Almanların sistematik bir biçimde bombalayıp neredeyse herkesi öldürdüğü ve Picasso'nun ünlü tablosunu yaptığı Guernica köyünü ziyaret ettik.

Ancak beni her türlü inanılmaz sanat eserinden, süper mutfağından, danslarından ve hatta müziğinden daha çok etkileyen faktör İspanyol insanının sıcaklığı ve sevecenliği oldu. Madrid'de sempatik ve mübalağacı bir taksi şoförü bana, "Bu bir araba değil, forsa gemisi ve ben zincire bağlı bir kürek mahkumuyum" dedi. Sonra kendisini düzeltti, "Hayır, bu bir tabut ve ben içinde yatan bir cesedim" diye ikinci bir veciz benzetme yaptı. Bu koyu karamsarlığının nedenini sorduğum zaman bana arada bir tıkanan trafiği gösterdi. Ben de tüm hemşerilerimin yapacağı yorumu yaptım, "İstanbul'a git de trafik neymiş gör".

İspanyol kültürü emperyalizm, ticaret, yasal ve daha çok kaçak göç sayesinde dünyanın pek çok bölgesine yayıldı ve alt kültürler doğdu. ABD'nin California eyaleti 1848'deki Meksika savaşından önce o ülkeye aitti. Amerikalıların işgalden sonra hiçbir şehir, kasaba, nehir ve dağ adını değiştirmemiş olması bence hoş bir davranıştır.

California yıllar boyunca gittikçe artan oranlarda Meksika'dan, Orta ve Güney Amerika'dan ve Uzakdoğu’dan kaçak göç aldı. 40 yıldan fazla oturduğum eyaletin kültürünün göç ve yüksek doğum oranları sayesinde yavaş yavaş değiştiğini birinci elden gözlemledim. Dükkanların adları, marketlerdeki ürünler, etnik restoranlardan yayılan kokular, TV ve radyo istasyonlarının dili ve çaldığı müzikler başkalaştı. Okullarda iki dilli eğitim başladı. Tüm sokak tabelaları, resmi formlar ve oy pusulaları hem İngilizce hem de İspanyolca dilinde yazıldı. Latin kökenli politikacılar oy dilenmek için halka Meksika şekeri dağıttılar. Kısacası Meksika savaşta kaybettiği toprakları tekrar hızla kazanmaya başladı.

Derler ki iki Arap Amerika'da sokakta karşılaşmış. Biri diğerini "selamünaleyküm" diye selamlamış. Diğeri "aman" demiş, "biz şimdi Amerika'dayız, İspanyolca konuşmamız gerek".

Kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla!

Cielito Lindo 1882'de Quirino Mendoza y Cortes tarafından yazılan bir Meksika halk şarkısıdır. Cielo gökyüzü ya da cennet anlamına gelse de günlük dilde tatlım, şekerim, balım gibi bir sevgi terimi olarak kullanılır. Şarkı aynı zamanda nakaratı yüzünden "Ay, ay, ay" şarkısı olarak da bilinir,

İlişikteki klipte sizin için seçtiğim sanatçının adı Marta Gomez. Kolombiyalı üstün yetenekli sanatçı Boston'daki dünyanın en prestijli müzik okulu Berklee'ye tam burslu olarak davet edilmiş ve birincilikle bitirmiş. Güzel sesli şarkıcı genellikle kalabalık mariachi orkestraları tarafından çalınan parçayı tek bir gitar eşliğinde yavaş bir tempoyla söylüyor.

Bence bu sadece bir şarkı değil, bozulan sinirler için etkin bir ilaçtır. Doktorunuzun tavsiyesidir.

Sevimli şeker kız

Sevimli şeker kız,

Sierra Morena'dan

Aşağı in

Bir çift güzel siyah göz

Gizlice geçiyor

Vay canına,

Şarkı söyle ve ağlama,

Çünkü şarkı söylemek sevgilim,

İçimizi ferahlatır

Sevgilim, ilk yuvasını

Terk eden bir kuş

Onu dolu bulursa,

Sevgilim, o bunu hak eder

Yüzündeki o ben

Sevgilim, ağzının yanında,

Onu kimseyle paylaşma sevgilim,

Çünkü o bana ait.

Havada bir ok, sevgilim,

Aşk Tanrısının attığı

Sevgilim, beni vurdu

Ünlü Amerikalı müzik prodüktörü Bill Graham, Meksika asıllı Amerikalı besteci ve gitarist Carlos Santana'yı 1969 yılında keşfetti ve grubun ilk plağı daha çıkmadan önce onların Woodstock açık hava konserine çıkmalarını sağladı. Santana blues rock ile Latin caz müziğini ve Afrika ritimlerini vurgulu çalgıları ön plana çıkararak birleştirmişti.

O zamana kadar hiç kimsenin........

© T24