Diğer

28 Haziran 2024

60 yıllık, çok kadim dostum Can Bey'i Kaybettik. Acım büyüktür. Onunla ilgili geniş yazımı AKP iktidardan gidince yazacağım. Can Bey; bu ülkeye otomobil endüstrisini getiren bir grup "tuhaf" insan ve bunların halefleri seni hep hatırlayacaktır…

Ahmet İ. isimli dikkatli bir okurum, "Geçen yazınızdaki Tevfik Efendi kim?" diye sormuş. Bazı tanıdıklar da tam anlamamış.

Yazı yazarken birçok araştırma yapıyor, çok geniş perspektifte düşünüyorum. Üstelik limitli bir süre içinde bitirmeliyim.

Bir başka (belki de bana mahsus) bir özellik de sevmediğim insanlarını adını asla aklımda tutamıyorum. Aslında hiçbir AKP hükümeti mensubunu sevmiyorum; ancak bazılarını hiç mi hiç sevmiyorum. Nefret edebilsem, edeceğim. Bunların başında bizi millet yapan temel vasıflarımızı değiştirmeye çalışan, hırsları boyundan büyük Yusuf Tekin geliyor. Bu adam, devletin öğretmenleri "fonlandığını!" iddia ediyor. Tarikatları da "sivil toplum kuruluşu" sanıyor. Neresini seveyim ben bunun!

Ahmet Bey'in sorduğu yazımın bir bölümü Yusuf Tekin'e hitaben yazılmıştı. Ancak adamın adını "nedense?" Tevfik Efendi olarak hatırlamışım... Tüm okurlardan özür dilerim, yazı aceleye gelmişti; düzeltiyorum. Yazıdaki Tevfik Efendi; "Maarifi-i Umumiye Nazırı Yusuf Tekin'dir".

Aslında, Yusuf Efendi nasıl olsa yakın tarihin tozlu sayfaları arasında hemen kaybolup gidecek, siz de laf olsun diye Tevfik deseniz de olur. Hiç değilse Arapça kökenli bir isim. Yusuf Arapça kökenli değil…

Şimdi gelelim bu haftaki yazıya.

Carrozzeria Menarini (Menarini Karüser) 1919 yılında Bologna'da Ettore Menarini tarafından kuruldu.

O yıllarda at arabasından otomobile geçilmeye başlanmıştı. Yepyeni ürünlerin ve bu ürünleri üreten yepyeni mesleklerin doğduğu dönemlerdi. Menarini'nin mesleği marangozluk, ihtisası da at arabası yapımı idi. Özelliği ise özellikle Amerika'da 6 atın çektiği "yolcu arabaları / horse buses/omnibus" idi. Avrupa'daki versiyonları daha ufak, genellikle iki atlı olurdu. Hem kapalı yük hem insan naklinde kullanılırdı.

Birinci harpte yıkılan dükkan, tekrar açıldı. Zamanın yeni modası olan "atsız araba" üzerinde yoğunlaştı. 1919 da FIAT ile anlaşan Menarini artık sadece ahşap değil, bazı farklı metallerde kullanmağa başlamıştı. FIAT ile birbirlerini tamamlıyorlardı.

Menarini Usta, İtalyan ve Avrupa otobüsünün teknolojik evrimine damgasını vurdu: 1919'dan günümüze, otuz binden fazla otobüs Via San fabrikasından çıktı. Böylece toplu karayolu taşımacılığının tarihinin oluşturulmasına ve yazılmasına katkıda bulundu. İkinci harpte fabrika bombalandı ve yıkıldı. Ancak, harp sonunda otobüs üretme faaliyetine yeniden başlandı. Başlarda kaporta tamiri........

© T24