Diğer

Konuk Yazar

18 Aralık 2023

Kanunsuz suç ve ceza olmaz. Yürürlükteki kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı kimse cezalandıramaz. Hiç kimseye suçu işlediği kanunda o suç için konulmuş cezadan daha ağır ceza verilmez. Türk Ceza Kanunu nelerin yapılamayacağını ve amacının ne olduğunu açıklamıştır.

Dört adımda anlatılabilir; suç ve ceza nedir ve ne değildir?

Madde 1; ceza kanunun amacı kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığı ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Bu amacın gerçekleştirilmesi için ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.

Birinci adımda, ceza kanunun amacı kişi hak ve özgürlüklerini ve hukuk devletini, kamu düzen ve güvenliğini ve toplum barışını korumaktır.

Madde 2; suç ve cezada kanunilik ilkesidir. Kanun suç nedir sorusunu yanıtlar. Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez, güvenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz.

İdarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz.

Kanunların suç ve ceza içeren hükümlerinin uygulanmasında kıyas yapılamaz. Suç ve ceza içeren hükümler kıyasa yol açacak biçimde geniş yorumlanamaz.

İkinci adımda sayılanlar suç ve cezada yasaklananları saymaktır.

Madde 3; suç işleyen kimse hakkında işlenen fiilin ağırlığıyla orantılı ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunur. Ceza kanunun uygulanmasında kişiler arasında ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diğer fikir yahut düşünceleri, felsefi inanç, milli veya sosyal köken, doğum, ekonomik ve diğer toplumsal konumları yönünden ayrım yapılamaz ve kimseye ayrıcalık tanınamaz.

Üçüncü adımda uygulamada suç ve cezada ayrımcılık ve ayrıcalık yasaktır.

Madde 4; kanunlar bağlayıcıdır ve “ceza kanunu bilmemek mazeret sayılmaz.”

Dördüncü adım; kanuna aykırı davranmanın mazereti yoktur, olmaz!

Dört adımda hukuk ve adalet adına Türk Ceza Kanunu’ndaki “ilkeler” sayılmaktadır. Suç ve cezanın ortaya koyduğu hukuk ve adalete adına bakışınızda insan haklarına dayalı “ceza hukuku felsefesi” olmalıdır. Ceza kanunu demokratik, laik, sosyal hukuk devletinin nasıl bir devlet olması gerektiğini ortaya koymalı, hukukun üstünlüğünü gösterebilmeli, uygulayabilmelidir. Hukuk, haktır. Adalet, hakkın sahibine teslimidir.

Tüm zamanların ve mekanların hukuku temel insan hak ve özgürlükleridir.

Demokrasi ve hukukun üstünlüğünün hiçe sayıldığı zaman ve mekânlarda şiddet ve şiddetin yarattığı bir düzen başlar. Demokrasi yoktur, hak yoktur, hukuk hiç yoktur.

Devlet “şiddetin meşruiyeti” tekelini elinde tutar. Adalet kavramını değiştirebilir, bu amaçla hukuk sistemi içine yerleşir. Hukuk düzenine ve “hukuka” ihtiyacı vardır. Hukuksuzlukları ve hak ihlalleri yaratabilmek için hukuka sığınır. Hukuk ve ceza kanununun amacı içine yerleşmekle hukuka uygunluk arayışının “meşruiyeti” için her fiilini kanuna ve........

© T24