Diğer

09 Şubat 2024

Azerbaycan’da 7 Şubat’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri, her zaman olduğu gibi, Türkiye’de yakından izlendi. Ayrıntılar medyada yer aldı.

Öte yandan, 22-26 Ocak tarihlerinde Strasbourg’da gerçekleşen Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) oturumunda, Azerbaycan heyetinin yetki belgelerinin onaylanması reddedildi. Böylece, Azerbaycan heyeti AKPM dışında kaldı. Kamuoyuna pek yansımadı.

İlham Aliyev, 1993-2003 arasında Azerbaycan’ı yöneten babası Heydar Aliyev’in ölümü üzerine 2003’te yapılan seçimlerde ilk kez Cumhurbaşkanı seçilmişti. Sonra 2008, 2013 ve 2018 seçimlerinde de konumunu korumuştu. Bu kez 7 Şubat’ta yapılan seçimlerde beşinci kez seçildi.

Henüz resmi sonuçlar açıklanmasa da, sağlanabilen ön verilere göre, toplam 6,5 milyon seçmenin yüzde 70’in üzerindeki bölümünü oluşturan 5 milyona yakın seçmenin oy kullandığı, Aliyev’in yüzde 90’ın üzerinde bir oranla seçildiği anlaşılıyor.

Bu seçimlerin en önemli özelliği, bağımsızlığından bu yana ilk kez, İkinci Karabağ Savaşı’ndan sonra işgalden kurtarılan topraklar da dahil, Azerbaycan’ın uluslararası toplum tarafından tanınan toprak bütünlüğü içinde gerçekleştirilmiş olması.

Azerbaycan seçimleri sonrasında Dışişleri Bakanlığımızca yapılan açıklamada bu unsur da vurgulanmış.

Seçimler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) seçim gözlem heyeti tarafından izlendi. AGİT heyetinin toplam 42 ülkeden katılan 335 gözlemciden oluştuğu açıklandı.

AGİT heyeti tarafından yapılan açıklamada, seçimlerin etkin ve profesyonel şekilde hazırlandığı not ediliyor. Öte yandan, çoğulcu anlayışla farklı siyasi görüşlere ve seçeneklere yeterli imkan tanınmaması, ayrıca, önceki seçimler sonrasında iletilen tavsiyeler uyarınca yeterli önlem alınmamış olması eleştiriliyor.

Seçimlere AKPM’den gözlemci davet edilmemiş olmasının sonuçlarını izleyen bölümde ele alacağım.

Cumhurbaşkanı Aliyev’in beşinci döneminde, Azerbaycan’da demokratik güvenlik ve ekonomik refahın gelişmeye devam etmesini, bunun da bölgede siyasi istikrarın güçlenmesine katkıda bulunmasını dileyelim.

1949 doğumlu Avrupa Konseyi (AK), merkezinde Birleşmiş Milletler’in (BM) bulunduğu uluslararası güvenlik mimarisinin bölgesel tamamlayıcıları arasında. Demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan hakları standartlarını geliştirerek, Avrupa siyasi coğrafyasında demokratik güvenliğin güçlendirilmesini amaçlıyor. Türkiye başlangıçtan bu yana kurucu üyeler arasında. 1990 sonrasında Sovyetler Birliği’nin ve Varşova Paktı’nın uluslararası siyaset sahnesinden çekilmeleri sonucunda, Azerbaycan dahil, yeni katılımlar ile üye devlet sayısı 47’ye yükselmişti. 2022’de Rusya’nın üyeliğinin son bulması ile 46 üye devlet ile varlığını sürdürüyor.

AK geniş bir Avrupa demokratik devleti gibi örgütlenmiş.

Hükümetler arası Bakanlar Komitesi, hukuken bağlayıcı karar alıyor.

Ulusal parlamenter heyetlerin temsil edildiği Parlamenter Meclis (AKPM), siyasi danışma organı niteliği taşıyor. Bununla birlikte, AK Genel Sekreteri, AK İnsan Hakları Komiseri ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yargıçlarının seçimi gibi önemli işlevleri de yerine getiriyor.

AİHM, AK yapısı içinde bağımsız yargı organı. 46 üye devletin birer yargıcı bağımsız statüde görev yapıyıor. Hukuken bağlayıcı kararlarının uygulanması Bakanlar Komitesi tarafından izleniyor.

AKPM’de toplam üye sayısı 306. Ulusal heyetlerin üye sayıları nüfusa göre belirleniyor. Türkiye en yüksek üye sayısına sahip beş ülkeden biri, 18 üye ile temsil ediliyor. Azerbaycan’ın altı üyesi........

© T24