menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Üç Cisim Problemi ve Kültür Devrimi

20 1
02.04.2024

Diğer

02 Nisan 2024

Netflix dizisi vesilesiyle pek çok ülkede aniden gündeme gelen Liu Cixin (刘慈欣)'in "Üç Cisim Problemi (三体)" aslında 2014'te İngilizce çevirisinin yayımlanmasından itibaren dikkat çekmiş bir eser. Örneğin dönemin Başkanı Obama'nın "çılgınca yaratıcı" diye nitelediği bu kitabı Mark Zuckerberg Facebook'ta milyonlarca takipçisine önermişti. Hele 2015'te en iyi bilim kurgu eserlerine verilen Hugo Ödülü'nü aldıktan sonra ciddi bir fan kitlesi oluşmuştu bile. Yani Game of Thrones'un yaratıcıları David Benioff ve D. B. Weiss'in rahlesine gelme sürecinin böyle bir mazisi var.

"Üç Cisim Problemi"ne ilgisi 2017'te Pekin'i ziyareti sırasında Liu ile şahsen tanışmak isteyecek boyutta olan Obama'ya yapımcılar dizide başkanı oynamasını bile teklif etmişlerdi!

Dizi, malum Kültür Devrimi (1966-1976) döneminde Mao'nun Kızıl Muhafızları tarafından "gerici" olarak yaftalanan bir fizik profesörünün darp edilip öldürülmesi ile başlıyor. Bu olay babasının öldürülmesine şahit olan astrofizikçi kızının insanlığa/uygarlığa olan inancını kaybetmesinin ve yakındaki güneş sistemindeki uzaylıları "davet etme"sinin temel nedeni olacaktır. Kitabın İngilizce çevirisi de bu sahne ile başlar. Oysa Çince orijinalinde bu sahne kitabın ortalarında bir yerdedir.

2012'de kitabı İngilizceye çevirmeye başlayan Ken Liu bu bölümü başa almayı teklif ettiğinde Liu Cixin "ben de zaten aslında böyle planlıyordum" deyip hemen kabul eder.

Muhtemelen otoriteleri ürkütmekten çekinen yayıncının önerisiyle bu bölüm ortalarda bir yere "gizlenmiştir".

Kültür Devrimi bugün Çin'de tabu olan konulardan biridir. Bırakın eleştirilmesini hakkında konuşulması bile hiç hoş karşılanmaz.

Zaten bu yüzden Netflix'in dizisi Çin'de sosyal medyada epeyce eleştiri konusu oldu. Diziyi Çin'de izlemek mümkün değil aslında. Resmi olarak hiçbir platformda yer almıyor. Ama kaçak göçek yollarla izleniyor. Dizinin Netflix'te yayına girdiği ilk gün olan 21 Mart'ta BitTorrent'ten indirilme sayısı 90.618'e, ertesi gün ise 72.764'e ulaştı.

Sosyal medyada diziye yönelik genel eleştiri karakterlerin basitleştirildiği, Çin kültürüne dair özelliklerin yok edildiği yolunda.

Diziyle roman arasında ciddi farklar olduğunu belirtmek gerekir. Romandaki ana karakterler bile dizide değişime uğramış. Örneğin romanın ana karakterlerinden Wang Miao dizide büyük ölçüde Auggie Salazar olmuş ama karakterinin bazı özellikleri dizideki Jin Cheng'e eklenmiş.

"Üç Cisim Problemi"nin Tencent yapımı 30 bölümlük yerli versiyonu daha geçen yıl Çin'de yayınlanmış ve çok ilgi görmüştü. Netflix'in dizisi bu versiyon ile karşılaştırılıyor.

Tabii orijinal metnin Çin kültürüne özgü derinlikleri var. Örneğin Luo Ji (罗辑, Luō........

© T24


Get it on Google Play