Diğer

01 Mayıs 2024

Bundan 6 yıl önce 30.8.2018 tarihli 53 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile TL mevduat ve katılım bankalarının katılma hesapları karşılığında ödenen kâr paylarına uygulanan stopaj oranlarında 3 ay süreyle sınırlı indirim başlarken DTH'da (döviz tevdiat hesapları) vergi yükü artmıştı.

2018 Ağustos'undaki düzenlemeyle 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli TL mevduat hesaplarında faiz gelirinden yüzde 15'lik gelir vergisi stopajı yüzde 5'e, 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli TL mevduat hesaplarında yüzde 12'den yüzde 3'e inerken, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda ise yüzde 10'dan yüzde 0'a inmişti. Ayrıca katılım bankalarının katılma hesapları karşılığı ödediği kâr paylarına vadesine göre uygulanacak stopaj oranları TL mevduattakiyle aynı olmuştu. DTH'da ise vadesine göre yüzde 20'ye kadar yükselmişti.

Çünkü 2018 yaz döneminde kur atakları yaşanıyordu, dolarizasyon hız kazanmıştı. O günden sonra bazen aylık çoğunlukla üç aylık aralıklarla stopaj indirimlerinde süre uzatımı devam etti.

2021 sonbaharında başlayan politika faizinin düşürülme sürecinde TL'den kaçış başladı, dolarizasyon zirve yaptı. Liralaşma stratejisi kapsamında TL mevduat faiz gelirleri ve diğerlerinde indirimli stopaj oranları uygulanmaya devam etti. Ardından KKM enstrümanı yaratıldı ve stopaj oranı "0" olarak ilan edildi.

Ekonomi modeli denemesinde TL'nin değersiz halinin ortaya çıkardığı maliyetlerin, tasarruf araçlarına sunulan indirim/avantaj ile vergi gelirlerinden yapılacak fedakârlıktan çok daha yüksek olduğu anlaşılmış oldu.

Stopaj oranındaki indirimler ile söz konusu tasarruf araçlarında dolaylı yoldan faiz geliri artarken, kur riskinin önüne geçilmesi beklendi. Tam olarak beklendiği gibi olmadı. KKM'nin çözülme süreci zorlayıcılığını korudu.

Söz konusu tasarruf araçlarındaki vergisel düzenlemelere bir yenisi eklendi. 30 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 8434 sayılı CB Kararıyla GVK Geçici Madde 67'de yer alan tevkifat (stopaj) oranlarında değişiklik yapıldı. Bazı gelirlerdeki stopaj oranlarında süre uzatımına gidilirken, bazı gelirlerde oranlar yükseltildi.

31 Temmuz 2024'e kadar geçerli olacak düzenlemeler şöyle;

a) Mevduat (TL) faizleri ve katılım bankalarınca TL cinsi katılma hesabı karşılığı ödenen kâr paylarında;

- Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda yüzde 7,5 (önceki yüzde 5),

- 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda yüzde 5 (önceki yüzde 3),

- 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 2,5 (önceki yüzde 0) oldu.

- Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 0 devam etti.

Bir örnek vereyim; 100.000 TL'lik mevduata 6 aylık yüzde 40 faiz oranıyla, brüt faiz geliri 20.109 TL, yüzde 7,5 stopaj oranı ile ödenecek vergi 1.508 TL ve vergi sonrası net faiz geliri 18.601 TL olacak. Altı yıldır devam eden stopaj indirimi yüzde 5 olarak devam etseydi ödenecek gelir vergisi 503 TL daha düşük olacak, net faiz geliri bu tutar kadar artacaktı.

Bu basit........

© T24