Diğer

29 Nisan 2024

Son günlerde üniversite kampüslerinde, Gazze ile dayanışma için yükselen sesler ABD’de bir yandan, Fransa’da Paris’te diğer yandan yankı yapmakta. Gazze üzerine yapılan protestoların “Vietnam sendromuna” benzemekte olduğu söylenmekte. ABD’de, Columbia Üniversite’sinde, İsrail’in Gazze’deki şiddetini protesto edenler ile Hamas’ın elinde tuttuğu İsrailli rehinelerin serbest bırakılması için protesto edenler karşılıklı olarak üniversitenin önünde seslerini yükseltmekte.

Vietnam Savaşı’nı anımsattığı ileri sürülen bu protestolar küreselleşmiş vaziyette. Bir yandan bu saptama doğru gibi duruyor; çünkü öğrencilerin hayat şartlarını, ırkçılığı, kadınlara karşı şiddeti, yerleşmiş sermayeyi, beyaz ve erkek hakimiyetini eleştirmeye başladığı bir dönemdeyiz. Öğrenciler ve sol “itici ve birleştirici” gücü bu alanda bulmuş gözüküyor. Bu protesto eylemleri son üç dört senedir Fransa’da “İslamcı solcu” kavramını ortaya çıkarmıştı ve Gazze buna eklemlendi. Sol bu alanı keşfederek, kendi direnme ve güçlenme imkanlarının arayışı içine girdi. ABD’de de Columbia Üniversitesi merkezli ve diğer üniversitelere (Harward, Yale vb.) yayılan ve Fransa’da Paris Siyasal Bilgiler’i de içine çeken bu protestolar (öğrenciler boykotu kuvvetlendirmek için içeriye girişi bloke ettiler) kurulan çadırlarla görünür kılınmakta.

Ama diğer yandan bugünkü protestolar “68 hareketi” ile bir fark ortaya çıkarmakta. 68 Fransa’da erkek ve kızların Nanterre Üniversitesi’ndeki yatakhanelerin ayrı olmasına protesto olarak başladı. Erkek ve kızlar, Katolik gelenekten gelen ayrımcılığa karşı çıkarak “özgür sevişme” sloganlarını sarf etmeye başlamıştı. Kadın hareketi hemen bunun arkasından gelmişti. Döneme “cinsel özgürlük” dönemi olarak bakılmaktaydı. Burjuva veya orta sınıf ve alt sınıflar dini Katolik değerlere karşı çıkarak daha özgür ve serbest yaşamı arzuluyorlardı. Öğrenciler Latince ağırlıklı bir eğitim sistemine karşı hareket etmişlerdi. Felsefe bölümlerinde de tedrisattan Latince dersleri kaldırıldı. Orta Çağ’dan modern çağlara kadar giden bir eğitim sistemi bilgisi arkada bırakılmaya başlandı. ABD ise daha çok Vietnam Savaşı’nı yaşayan bir ülke olarak protestolar Vietnam üzerine odaklanmaktaydı.

Bugün 1968 ile kıyaslamalar yapılmakta. Vietnam Savaşı’na karşı çıkan bağımsızlık ve barış yanlısı göstericiler dünyada “Amerikan Emperyalizmine” karşı tavrı belirliyordu. Ama bugün bu durum sanki “epsitemolojik bir kopuşun" göz ardı........

© T24