Diğer

18 Mart 2024

Bugünlerde Orta Doğu’da 2019 yılındakine bir ölçüde benzeyen bir hava hâkim. Zira kasım ayında ABD’de başkanlık seçimleri yaşanacak. O nedenle bölgedeki tüm aktörler daha önce 2019 Kasım’ında olduğu gibi, bu kez 2024 Kasım’ındaki bu seçimlere kilitlenmiş durumdalar. Hepsi de seçim sonrasına hazırlanıyor. Kimi o tarihten sonra neyin mümkün olabileceğine göre pozisyonlanma hazırlıkları yapıyor, kimi de o tarihten sonra yeni mümkün olamayacağına göre aksiyon alıyor. Kimileri o tarihten sonra gerçekleştirilmesi iyice güç hale gelecek operasyonlarına (ya da katliamlarına) yol verip ivmelendiriyor, kimileri Washington’un seçim öncesinde Suriye ve Irak gibi yerlerden askerlerini çekme ihtimalini dikkate alarak belirli coğrafyalardaki politik ve askerî üstünlüklerini pekiştirebilecek hazırlık içinde görülüyor.

Konu ABD seçimleri olduğunda bu hareketliliğin bu denli yoğun olarak hissedildiği başka bir coğrafya yok dünya üzerinde. Bu şaşırtıcı da değil. Neticede, ABD toprakları dışında konuşlanmış 170 küsur bin Amerikan askerinin 40 binden fazlası Orta Doğu’da. Onlar da oraya tavla ya da satranç oynamaya gitmiş değiller.

Eylül 2022’nin resmi rakamlarına göre, ABD’nin 178 ülkede 171 bin 736 muvazzaf askeri var. En yüksek sayıda Amerikan askeri 53 bin 973 ile Japonya’da silah tutuyor. Onu 35 bin 781 Amerikan askerine yaptığı ev sahipliğiyle Almanya takip ediyor. Üçüncü sırada yer alan Güney Kore'de ise 25 in 372 Amerika askeri bulunuyor.

Dünya üzerinde en az 80 ülkede yaklaşık 750 ABD askeri üssü bulunuyor.sa da, El Cezire gibi yayın kuruluşlarına bakılırsa “Pentagon tarafından tüm veriler yayınlanmadığı için bu sayının daha da yüksek olması ihtimal dahilinde.”

Bu üslerin büyük kısmı Amerikan ordu birlikleri, II. Dünya Savaşı’nın diz çöktürülen ülkeleri olan Japonya ve Almanya çevresinde “komünizme geçit vermemek” üzere bir tür küresel jandarma olarak mevzilenirken inşa edildi. Kore Savaşı ile de Amerikalılar askeri genişleme çabalarını maksimize ettiler. Neticede Japonya, Almanya ve Güney Kore - sırasıyla 120, 119 ve 73 üs ile- en fazla ABD askeri üssü barındıran ülkeler oldular.

ABD zamanla bu coğrafyalarla yetinmeyip Orta Doğu ve çeperlerine doğru genişledi; Washington Kuveyt ve Suudi Arabistan'ın her birinde en az 10 üsse sahip. Türkiye’de ise 3 askeri üssü var Sam Amca’nın. İncirlik bizdeki en büyük gerçi ama Katar’daki 10 bin askeri personel kapasiteli El Udeyd Hava Üssü, ABD’nin Ortadoğu'daki en büyük üssü. Bu üs, ABD Hava Kuvvetleri Merkez Komutanlığı ile diğer dört komuta merkezine ev sahipliği yapıyor.

Ankara’nın dikkatine son zamanlarda en fazla mazhar olan Amerikan üsleri Suriye ve Irak’taki üsler. Zira Amerikalıların buralardan seçim öncesinde ya da seçimlerin hemen sonrasında askerlerini çekip çekmeyeceği Ankara için en az Şam, Bağdat ve Tahran için olduğu ölçüde önem arz ediyor. ABD’nin Irak’taki 12 üssünde 2 bin 500, Suriye’deki 12 üssünde ise 1,500-2,000 Amerikan askeri olduğu tahmin ediliyor.

Çekilme ciddi bir ihtimal olarak belirdi. Zira geçtiğimiz aylarda Amerikan askerlerinin Ankara’nın “PKK’nın Suriye’deki uzantısı” olarak gördüğü silahlı Kürt milis grupların iradesine rağmen Suriye’den çekileceği konuşulmaya başlandı. “El Monitor” isimli haber-analiz platformunun gazetecilerinden Amberin Zaman, 22 Ocak’ta kaleme aldığı haberinde, Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın Suriye politikasını gözden geçirdiğini yazdı. Washington bu ülkedeki askeri varlığını sonlandırma seçeneğine varacak gelişmelerin de masada olduğu bir plan üzerinde çalışıyordu. Denildiğine göre, 18 Ocak'ta Pentagon'un talebi üzerine Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından çekilmenin de konuşulduğu bir toplantı organize edilmişti. Pentagon’un Suriye’den çekilmeyi konuşması YPG’de de........

© T24