menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Gurmeler için yerel seçim atlası: Üsküdar, Jutro Je, “Make Refah Great Again” ve “Sandığa Gitmeyenler Partisi”

16 0
01.04.2024

31 Mart Pazar günü her seçim akşamı olduğu gibi geniş ailemiz televizyondaki Ramazan reklamlarını andıran bir iftar sofrasında buluştu. Yemekleri yine annem yapmıştı, yine hepsi harikaydı. Her zaman olduğu herkes seçim yasakları kalkana kadar tahminlerini paylaştı, oy verdiği partileri söyledi. Birbirinden tamamen farklı partilere oy veren kişilerin buluştuğu iftar soframızda tablo aşağı yukarı netti: Büyükşehir pusulasında saflar sıkılaştırılmış, sıra ilçe belediye pusulalarına geldiği zaman yaratıcılık konuşmuştu. Çoğumuzun oy kullandığı ilçe Başakşehir’de zaten kazanan belli olduğu için aramızdan 7 farklı partiye oy çıkmıştı. Masada 22 senedir “Bak demiştim size, halkı tanımıyorsunuz, peh” nasihati verecekler tam konuşmaya başlıyordu ki seçim yasakları kalktı ve Türkiye haritası kırmızıya boyandı. Sessizliği masanın en tecrübeli seçmeni 94 yaşındaki dedem bozdu: “Halk Partisi kazandı dimi?”

1946’dan beri bütün çok partili seçimlere tanık olan dedem Rifat Erdölen yine sandık başında

Önce bütün Türkiye gibi İstanbul, Ankara, İzmir merak edildi. İmamoğlu’nun 12, Yavaş’ın 30 puanlık farkına, Ankara’nın 16 ilçesinde CHP adaylarının kazanmasına, Yeniden Refah’ın %7 oyla Türkiye’nin üçüncü büyük parti olmasına şaşırıldı. Bursa, Balıkesir, Kütahya’daki eş dost arandı; Üsküdar ve Fatih’teki başa baş seçim yakın takibe alındı.

Kardeşimle aile evimizden Üsküdar’a geldiğimizde ise tablo netleşmiş, yıllar sonra partisine Üsküdar’ı kazandıran ve ilçenin ilk kadın belediye başkanı seçilen Sinem Dedetaş’ın kutlamaları çoktan başlamıştı.

Üsküdar’ın yeni belediye başkanı Sinem Dedetaş, 43 yaşında ve Şehir Hatları eski Genel Müdürü

Seçimin en sıcak dakikalarının geride kalmış, gerçek seçim gurmeleri için en keyifli sahur aktivitesi başlamıştı: Belki de ilk defa bu kadar farklı renklere boyanan seçim haritasında hangi ayrıntılar gizliydi?

Hiç şüphesiz seçimin en çarpıcı verilerinden biri sandığa gitmeyenlerdi. 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde katılım oranı , 2019 yerel seçimlerinde ’iken; 2024 seçimlerinde bu oran w’e düştü. Sandığa katılım 2019’dan 2024’e Diyarbakır’da ’den g’e, Gaziantep’te ’ten p’e inmişti. Düşük sandık katılımı, CHP’nin artan ivmesi ve Yeniden Refah Partisi’nin oy oranı birleşince haritada sürprizler yaşandı.

Gaziantep’in 500 bin seçmenli merkez ilçelerinden Şehitkamil’de 30 sene sonra CHP belediye kazandı. Şehitkamil’de 2023 ilk tur seçimlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan X birinci olmuş, sandığa katılım ise olmuştu. Mayıs genel seçimlerinde Yeniden Refah’ın %4.6 aldığı ilçede, dengeler 31 Mart’ta değişti. Sandığa katılım 86’dan 68’e tam 18 puan düştü, Yeniden Refah oyunu üç kat arttırarak ’e çıktı ve CHP’nin adayı Umut Yıldız AK Parti’yi 13 puanlık bir farkla yenerek belediye başkanı seçildi.

Antep’in genelinde de tablo ilginçti. Yeniden Refah 2, MHP 1, CHP 3 belediye kazanmış, AK Parti’nin ilçe belediyesi sayısı 6’dan 3’e düşmüştü.

Antep sonuçları

Benzer bir tablo katılımın 14 puan düştüğü Erzurum’da da yaşandı. Erzurum ilçe belediyelerinde kıran kırana bir “sağ parti şöleni” yaşandı. Erzurum’da 7 Parti ilçe belediyesi kazandı: AK Parti, Yeniden Refah, CHP, İYİ Parti, MHP, BBP, DEM ve CHP. AK Parti, 2’si CHP’ye, 2’si Yeniden Refah’a, 1’i İYİ Parti’ye 5 belediye kaybetti.

Erzurum sonuçları

Bir başka renk şöleni ise Konya’da yaşandı. Seçime katılımın 13 puan düştüğü Konya’da Yeniden Refah 6 belediye kazandı, CHP ilçe belediye sayısını 1’den 5’e çıkardı. BBP, biri AK Parti’den biri MHP’den iki belediye aldı. En çarpıcı sonuç ise Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerindeydi. AK Parti’nin 2019’daki p’lik oyu, I’a düştü, Yeniden Refah Mayıs seçimlerinde aldığı 74 binlik oyun üzerine tam 200 bin oy ekledi ve %5’ten #’e çıktı.

Konya sonuçları

Yeniden Refah’ın en iyi sonuçlarından biri de Maraş’ta yaşandı. Mayıs’ta 35 bin oy alan Yeniden Refah, Büyükşehir seçimlerinde 200 bine yakın oy aldı, 3’e çıktı. 2019’da Maraş’ta 11 ilçenin 10’u da Cumhur İttifakı’ndaydı. Mart’ta tablo değişti. Cumhur İttifakı belediye sayısı 4’e düştü, CHP 4 belediye, İYİ Parti 1, Yeniden Refah 3 belediye kazandı. CHP, Maraş’ın en önemli ilçelerinden biri olan Elbistan’da belediye aldı.

Elbistan seçim sonuçları: Bölünen oylar, CHP’nin Mayıs’a göre 8 bin yeni seçmen kazanması tabloyu değiştirdi

Yeniden Refah tek büyükşehir zaferini ise Şanlıurfa’da yaşadı. “Yeniden Refah oyları bölecek, DEM Urfa’yı alacak” argümanı büyükşehir için gerçekleşmedi. Fakat ilçelerde durum farklı neticelendi. DEM, 1 ilçe belediyesini 7’ye katladı. 6 belediye AK Parti’den DEM’e geçti. 6 belediyeden 5’inde YRP oyuyla AK Parti oyunun toplamı DEM’den fazla.

Urfa sonuçları

Her ne kadar seçim döneminde Twitter’da hak ettiği ilgiyi görmese de İç Ege de en az Urfa kadar çekişmeli bir belediye yarışına şahit oldu.

Yerel seçimlerin en büyük sürprizlerinden biri sahil şeridine sıkışan CHP’nin İç Ege’ye doğru genişlemesi oldu. CHP sadece İzmir’de 2 ilçe hariç bütün ilçeleri kazanmadı, genç ve kadın belediye başkan sayısını arttırdı, 8 belediyede kadınlar koltuğa oturdu. Özgür Özel’in memleketi Manisa’da ise CHP hem büyükşehir W gibi bir oyla aldı hem 4 olan ilçe belediye sayısını 14’e çıkardı, Soma dahil birçok yerde seçimleri kazandı. Yine CHP hem H ile Denizli büyükşehiri hem de 15 ilçe belediyesini kazandı. Cumhur........

© Serbestiyet


Get it on Google Play