Türkiye ve İsrail birbirlerinin düşmanı değiller
Öncelikle, yazımın başında şunu belirtmeliyim, ben bir uluslararası ilişkilerciyim ve devletler arasındaki ilişkileri, holigan tutum ve slogan bir üslûptan uzak değerlendirmenin daha yerinde olacağı kanaatindeyim. Türkiye-İsrail ilişkileri gibi hassas bir ilişki biçimini de yıllardır, naçizane, bu zeminde analiz etmekteyim.
13 yıl önce dönemin İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Türkiye’nin, İsrail’in düşmanı olmadığını belirtmekteydi ki aynı dönemde o günün başbakanı, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Olmert ile iyi ilişkiler içindeydi. Keza, Cumhurbaşkanımız Olmert’ten sonra iktidara gelen Netanyahu’yu, bazı demeçlerinde karşılaştırmış ve Olmert döneminde İsrail ile ilişkilerin daha iyi yürüdüğünü de ifade etmişlerdir.
Esasında bu coğrafyada, Türkiye ve İsrail’in birbirilerine düşman olma gibi bir lüksü yoktur. Kaldı ki uluslararası ilişkilerde dost ve düşman kavramlarının sürekliliğinden ziyade, çıkarlar önemlidir. Öyle ki Türkiye gibi jeopolitik kimliği çeşitlilik gösteren ve hemen hemen her dönemde çok taraflı dış politika uyguladığında kazançlı çıkıp diplomaside manevra alanı kazanma potansiyeli güçlü olan bir ülkenin, özellikle Ortadoğu’daki tüm muhatap ve taraflarıyla ayrım gözetmeksizin iyi ilişkiler edinmesi elzemdir.
Yakın komşusu olarak İsrail de Türkiye’nin, iyi ilişkiler sürdürebileceği ülkelerdendir. Devletlerarası ilişkilerde aynı blokta yer alan ülkeler dahi her alanda hemfikir olmayabilirler. Örneğin, Soğuk Savaş’tan günümüze Rusya ve Çin’in görüş ayrılıkları olduğu gibi. Günümüzden örnek vereceksek 2015-2017 arasındaki gerilimli dönemi saymazsak Ankara ve Moskova arasında neredeyse bir bahar dönemi yaşanmaktadır; ancak iki ülkenin karşı karşıya geldiği alanlar da pek tabii mevcuttur. Suriye’nin kuzeyi ve Libya bu örneklerin arasındadır.
Diğer bir örnek ise Türkiye’nin en hassas olduğu ve toprak bütünlüğüne kasteden PKK ve uzantıları PYD, YPG gibi terör örgütleriyle ABD ve Rusya gibi büyük güçler dahil hangi ülke ya da ülkelerin temas halinde olmadığını söyleyebiliriz ki? Türkiye’nin İsrail’e karşı en hassas olduğu noktalardan biri de Irak’ın kuzeyindeki söz konusu bu örgütlerle ‘dirsek teması halinde olup olmadığı’ yönündedir. Öyle ki İsrail’in bölgedeki oluşumlara ilgisini, 1960’lara, Moşe Dayan’ın savunma bakanlığı dönemine kadar........
© Şalom
visit website