Giriş

Gelecek vadeden bir birliktelik olarak nitelenen “Türk Devletler Teşkilatı (TDT)”; bilindiği üzere Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan’ın üye ülke olarak ve Türkmenistan ile Macaristan’ın gözlemci ülke olarak bulunduğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)’nin davetli olarak yer aldığı, Uluslararası Türk Devletleri kuruluşudur (Şekil 1).

Dünyanın önemli bir coğrafyasında vücut bulan TDT; kronolojik olarak bakıldığında 1990’lı yıllarda başlayan ilişkilerin sonucu ortaya çıkmıştır denebilir. 3 Ekim 2009 Tarihinde “Türk Dili konuşan Ülkeler” Zirvesinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan arasında imzalanan “Nahçıvan Anlaşmasıyla” TDT’nin temelleri atılmıştır. Eylül 2019’da Özbekistan birlikteliğe üye ülke olarak katılmış, Macaristan gözlemci ülke olarak kabul edilmiştir. Kasım 2021’de ise İstanbul Zirvesi’nde, bu birliktelik bugünkü (Türk Devletler Teşkilatı “TDT”) adını almış ve Türkmenistan gözlemci ülke statüsünde katılmıştır. KKTC de Teşkilatın toplantılarına davet almaktadır.

Türk Devletleri Arasında Enerji İşbirliği

TDT ülkeleri arasında işbirliğinin hızlı olarak nitelenebilecek şekilde geliştiği gözlenmektedir. İşbirliği alanları arasında; ekonomi, ticaret, finans, kültür, sosyal, ulaşım, enerji vb. gibi hemen her konu yer almaktadır. Enerji konusundaki işbirliği; dünyada enerjinin giderek önem kazandığı günümüzde, ayrı bir önem taşımaktadır.

Enerji konusundaki önemli vurgulamaların 2023 yılında toplanan zirvede özellikle yapıldığı gözlenmiştir. Söz konusu Zirvede, Türkiye Cumhurbaşkanı tarafından enerji güvenliğinin sağlanması ve bu konuda işbirliği alanlarının belirlenmesinin öncelikli olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca, enerji ve ulaştırma alanındaki işbirliklerinin kalıcı hale getirilmesi ve kazanca dönüştürülebilecek potansiyel fırsatlar da dile getirilmiştir.

Son olarak, 2024 Yılında da yine enerji politik manada gelişmeler yaşanmıştır. Bu bağlamda 11-12 Mart 2024’te Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta gerçekleştirilen “Türk Devletleri Teşkilatı Konseyi”nde katılımcı Türk Devletleri, enerji işbirliği konusunu ele almış bulunmaktadırlar. Konu ile ilgili olarak Türkmenistan’ın enerji kaynakları konusundaki yeri betimlenmiş ve TDT üye ülkelerine doğal gaz ve elektrik ihracatı konusunda sahip olduğu potansiyel üzerinde durulmuştur. Ayrıca, kendi kendine yeterli olma işbirliği modeli de gündeme getirilmiştir.

Takiben Mayıs 2024 başında da yine enerji konusunda önemli bir gelişme yaşanmıştır. Şöyle ki; Özbekistan'ın başkenti Taşkent’te, Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan arasında “Enerji Sistemlerinin Entegrasyonu Konusunda İşbirliği Mutabakat”ı imzalandığı duyurulmuş bulunmaktadır. İlaveten, söz konusu devletler arasında, enerji sistemlerinin entegrasyonu ile beraber yenilenebilir enerji kaynaklarının verimli kullanımının sağlanması konusunda da önemli bir aşama kaydedilmiş olmaktadır.

Bu gelişme ile yeşil enerjinin üretimi ve Azerbaycan toprakları üzerinden Avrupa'ya ihracatı konusunda da yol alınmış olmaktadır. Bir başka deyişle, söz........

© Önce Vatan