KOSOVA MESELESİNE ENERJİ POLİTİK ve EKONOMİK BİR BAKIŞ
Giriş
Bir Balkan ülkesi olan “Kosova”, Yugoslavya’nın dağılmasıyla Balkanlarda yerini alır olmuştur. 1999 Yılında Birleşmiş Milletler (BM)’in bu bölgede kontrolü söz konusu olmuş, 2008 Yılında ise Kosova, Sırbistan’dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir. Buna karşın, Sırbistan Kosova’nın bağımsızlığını tanımamakta ve kendisine bağlı bölge olarak kabul etmektedir.
Başkenti Priştine olan 11 bin km2 ye yaklaşan yüzölçümü ve de 2 milyon civarındaki nüfusu ile Avrupa’nın küçük bir kara ülkesi durumundadır. Resmi dili Arnavutça ve Sırpça ile bölgesel olarak Türkçe, Romence, Boşnakça ve Goranca kabul görmektedir. Son dönemlerde, Sırbistan ile arasındaki uyuşmazlıklar ve anlaşmazlıklarla sıkça gündeme gelir olmuştur.
Sırbistan, Makedonya, Arnavutluk ve Karadağ ile komşu olan Kosova (Şekil 1), yaklaşık 5000 USD kişi başı Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya sahip bulunmaktadır. Kosova Avrupa Birliği (AB) ve NATO ülkeleri arasında yer almak istediği yönünde beyanda bulunmaktadır.
Biraz daha tarihsel olarak konuya bakılacak olursa; bölgeye ilk yerleşenlerin İliryalılar ve Traklar olduğu kabul edilmektedir. Slavların ise 6. Yüzyıl sonunda burada yerleştikleri görülmektedir. Daha sonra Tuna Bulgar Hanlığı ve Sırp hegemonyası söz konusu olmuştur. 14. Yüzyılda ise Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmiştir.
Birinci Balkan Savaşından sonra “Kosova Vadisi” olarak nitelenen bölge Sırbistan Krallığı’na bırakılmış “Dukagjini Vadisi (veya Sırpça ifadesiyle Metohija bölgesi)” Karadağ Krallığı tarafından alınmış ve Yugoslavya oluşumu içinde yer almıştır. 1992’de Yugoslavya’nın parçalanmasından sonra Sırbistan içinde kalmıştır.
Takiben Sırplar ve Kosavalılar arasında şiddet olayları yaşanmış ve nihayet (BM kontrollü bölgesi iken) Kosova 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan etmiştir. Halen, 100 kadar ülke tarafından tanınmış bulunmaktadır. Bu arada, Şubat 2015’te Adalet anlaşmasıyla beraber enerji ve Telekom operatörlerine ilişkin anlaşmalar yapılmıştır. Böylece uluslararası telefon kodu Kosova’ya atfedilmiş ve coğrafi telefon kodu Aralık 2016’da uygulanmaya başlamıştır.
Son olarak Ağustos 2023’te iki ülke arasında araç plaka krizi baş göstermiştir. Bu bağlamda, Kosova’ya girmek isteyen........
© Önce Vatan
visit website